Blade pioruny neonków

Autor: Krzysztof Kleszcz

MACIEJ ROBERT "Collegium Anatomicum", WBPiCAK, Poznań 2011.


Słowa jak sól, jak gorzka tabletka. Wiersze bliskie prozie poetyckiej, trochę nieefektowne, szorstkie, ze światem przedstawionym, w którym „Tło brunatne, / a na nim ciężkie łby dmuchawców targane przez wiatr.”
Ciągle jest zima, nieogrzewana poczekalnia, opuszczone letnisko i tylko „Pamięć się rozsuwa jak jutlandzki torf”, możemy grzebać w czerni, która daje ciepło. Zbudowani z traumy. Nick Cave uderza kamieniem Kylie i „All beauty must die”: „chłopaki/ wracali znad rzeki, ciągnęli za sobą dwa martwe / łabędzie. Długie szyje głucho tarły o chodnik.”

Poeta naciska migawkę, wpierw ustawiając ostrość na jakiś szczegół, np.:„Oczko wasserwagi pod stopami”. Staranny kadr: oto śmiertelnie chory w szpitalu, potrząsa nad głową blaszanym pudełkiem z warcabami. Niech żarówka wydaje się być ptasim gniazdem „utkanym ze strużyn i łajna”. Zdjęcia celowo poruszone: „schowasz pod kurtką skarb, blade pioruny neonków”, „wszyscy ruszyli powoli jak jęzor lodowca”, albo niewyraźne: „Siadał zawsze tyłem do kierunku jazdy i patrzył jak wszystko marnieje, pokrywa się parą”.
Rozpoznane są znaki, które zwiastują tragedię: „nie lubił kobiet w ciąży, brzemiennych / przeciągów dającym firankom zbyt kulisty kształt. Lubił klimatyzację, ruch frędzli / w proporczykach (...)”.
Ruch zamka w zakładzie fryzjerskim wywołuje erotyczny dreszcz: „Nagle się uśmiecha, kładzie mi dłoń na ramieniu i idzie / zamknąć drzwi, żeby nikt już nie wszedł. Szybko wraca, podgala kark kilkoma ruchami.” Wesołe miasteczko przynosi tylko przeczucie śmierci („Lunapark”).
W ciekawym cyklu „Second hand, last minute”, autor w przewrotny sposób mierzy się z „Ośmioma błogosławieństwami”. Podmiot liryczny („miałam mieć święty spokój”) planuje samobójstwo, lecz przeszkodą stają się zawody wędkarskie, przerażający „odór otrąb", oczy ryb „mętne, oleiste zachodzące krwią”. Albo: prześladowcą jest pech nieudanych wakacji „ze słońcem za dwie trzecie ceny”, „muezzin i gruzy”, „sina forteca z betonu (...) Bo na pewno nie hotel z gwiazdkami”.

Jest u Roberta trochę podobieństw do poetyki Łukasza Jarosza (np. wiersz „Świeże ślady”, „Ceremonie). Od razu przypomniały mi się frazy z „Białego tygodnia”: „W autobusie wciąż wieje, nie mogę zlokalizować tego miejsca.”; „Zamknąłem usta i powieki. A w środku wyło i wyło.”