piątek, 28 lutego 2014

Bal w Operze 2.0


Tekst z "Arterii" nr 16.

Krzysztof Kleszcz: "Tuwim ponad wszystko"

 Tuwim na plakatach i magnesach na lodówkę. Tuwim siedzący w „Lokomotywie” naprzeciwko grubasów, które siedzą i jedzą tłuste kiełbasy. Tuwim na znaczku pocztowym, który wrzuca dystyngowany wysoki oficer (a jak wrzucał, to kucał). Tuwim trzymający Kruczka (a jego znów trzyma Kicia, a Kicię – Mruczek). Tuwim tańczący na koncercie Buldoga. Tuwim trzymany za nos i przez nos krzyczący: „bujać to my, panowie szlachta!”. Tuwim dyktujący mi na ucho „Bal w Operze 2.0”.



Kiecki z Paryża, torebki, apaszki,
garniaki, fraki, na szpilkach kozaczki.
Goguś, lala, gej, babochłop zapraszają nas do tańca.
Najeżony entomolog daje nagle nam kuksańca.
Zastawione suto stoły, jakaś Lola gra z playbacku,
wszyscy trąbki mają w ustach, upaleni lub na fleku.
Wszystkim rządzi zło, Pudelek, Viva, Woje-Kuba, Gala,
(wszystkim równo dziś odwala)
różne strony w komputerze, które szybko się odświeża.
One różnią się nazwami,
ale każda robi bekę, z tych co, nie chcą dziś iść z nami.
Cyk, Żubrówka, Białowieża.

Kompanija rozśpiewana, Robin-Roman,
łysy klecha akordeon dzierży w dłoniach, który mu rozwala Fiona.
Chytra baba przyspawana
do fotela na trzech kółkach, śpiewa "Dana, moja dana"
i otwiera trasę, tunel, obwodnicę, metro, szkołę,
pralnię, szwalnię, bibliotekę, gabinety - dwa! - masażu.
Gdy wyłączą się kamery,
wszystko bierze we władanie
chaos, wali się jak domek
z kart, się tłucze mleka dzbanek.

Tną nożyczki wielkie wstęgi, towarzystwo wystrojone,
przemówienie, kasa wzięta. Bar zdobyty! Przewalone!
Ministery z zegarkami, pudrowane urzędnice, kiedyś
Józki, Jaśki, Franki, dzisiaj szyby przyciemnione.
Już muzyka gra na fletach, na puzonach, na keyboardach.
Wódka nasza przenajczystsza, lecz czerwona po niej morda.
Wszystko da się poodkręcać, pozamiatać. Dla nas działa
cała armia, cała rzesza, cud - ekipa. Mamy diabła,
co drze Biblię, mamy gościa, co ma w klapie Matkę Boską
(Matko Boska! nic nie łapie ten jegomość, co on bredzi?).
Gdy się nam pomyli noga - jest kapelusz, a w nim siedzi:
mała Madzia, piłka nożna, ksiądz pedofil,
nauczyciel, co zarabia pięć tysięcy,
i na pewno chciałby więcej! Trzeba zamknąć jakąś szkołę,
sześciolatkom dać tornistry, odpowiednio obciążone.

I puścili disco-polo... Więcej sprzedał płyt niż Chopin
koleś w dresie, w adidasach. Radio bierze jego hity,
po trzech nutkach już wiadomo, że to zero i hop-sasa.
Nie gadamy o przewałach, zero słów (jak zero-Cola),
zero waty, wprost w bębenki: tańcz jak głupia,
śpiewaj: Sto lat!

Kiedyś żeś wtranżalał bułę,
teraz dzięki kasie z UE:
masz Snickersy, autostrady, szybkie łącza, rynek w kostkę,
chińską zupkę, chińską bluzkę, nawet chińską masz biedronkę.
Tańcz Lambadę, rusz biodrami, trzymaj z nami, śpiewaj odę.
Iskro bogów! Ligo Mistrzów! Polskie Euro, daj nam Boże,
wyjście z grupy! Jest wesoło pod tym dachem.
Kiedyś grało się oberka, dziś oberek jest obciachem,
Lady Gaga nam zaśpiewa, Sharon Stone przed nami siada.
serpentyny jak spaghetti.
Z nieba leci w nas confetti,
żeby nam zasłonić biedę.
Chudych lat już było siedem,
teraz tłustych nie zliczymy.

Taniec psuje nam rachubę, w tańcu wszystko się przestawia,
w tańcu widzi się inaczej, wszystko drży i śmiga, miga.
Wszystko duże się wydaje. Nie ma Boga, mamy Biga!
Big Ben, big sen, jak Kim Ir Sen - dzień stracony bez agitki.
Wszystko giga powiększone - duża pizza, duże frytki.
Owsiak w tubę mówi: Kurwa! i wyzywa od idiotów,
tych, co nie chcą iść z nim w pogo. Dalejże zabierać sobie,
tę szczekaczkę na baterię: od inwektyw puchnie głowa,
przeklnę cię, ty Fago-Figo!
Ludzie plują na podłogę.
Ale da się przy tym wypić, chipsa przegryźć, lub żreć bigos
i ziemniaki ze schabowym. Potem chlup! - na drugą nogę.

W tańcu da się pieścić biodro swej partnerki albo żony,
da się muskać dłoń wargami, patrzeć w oczy rozmarzony.
Potem się rozglądać wokół i wyśmiewać przebierańców:
chudych, biednych bezrobotnych albo grubych urzędasów,
co utyli od kiełbasy: obiecanek, obietniczek, zapewnionek,
przyrzeczonek, przysiąg, ślubów, co nie zliczę.
Śmiać się można z tych biedaków,
co przy kasie, na zmywaku.
Klęcz Polaku, płać Polaku.
Dźwięk narasta,
kiedy basta?

Można w tańcu się pochlastać,
ale didżej bas podbija,
a wodzirej sięga kija.
Tańczyć, tańczyć - grzmi jak kapo,
truchtaj w miejscu lub obrocik. Nie depcz jej po palcach, gapo!
Tu się mówi po dobroci. Taniec, taniec-opętaniec,
każdy pies zrzucił kaganiec.
Nikt nie wierzy w foto-ciosy, w cięcie blasku, w piekłowzięcie.
Ktoś obraca się na pięcie,
komuś panna na ramieniu, wiesza się jak na wieszaku,
którejś pan zasypia w tanach, chociaż Budka grając tango,
śpiewa coś o chętnych sercach.
Krzyczy nagle ktoś: bluźnierca!
Chwyta nagle ktoś za klapy i wywala się z opery,
tłum nucący mdłe szlagiery.
Diabeł wcześniej zjadał kaczkę,
w zębach trzyma wykałaczkę.
Operowy głos się miesza
mezzosopran i baryton,
ona dusi go jak boa,
on ją trzyma w pół jak pyton.

Nagle wiatr wywinął żagle.
Bach! Łupnęło, karki zgięło.
Wielki ruski meteoryt,
walnął obok świńskich koryt.

Już za długo w stronę prawdy
wyciągnięty bywał palec.
Teraz dziennikarz-padalec
podaje ostatnią jej wersję.
Z promptera ze łzami w oczach, 
ogłasza: czas na procesję.

wtorek, 18 lutego 2014

Arterie nr 16 już dostępne

Ukazał się szesnasty numer Kwartalnika Literacko-Artystycznego "Arterie". Wśród wielu atrakcji mój wiersz "Bal w Operze 2.0". Zachęcam. Numer można zamówić mejlem: (koszt wysyłki 7 zł.) kontakt@dom-literatury.pl lub rafal.k.gawin@gmail.com



Autorzy numeru :
Maciej Froński, Marcin Bałczewski, Kuba Przybyłowski, Dawid Koteja, Joanna Lewandowska, Rafał Baron, Ida Sieciechowicz, Paweł Podlipniak, Michał Książek, Grzegorz Wróblewski, Darek Foks, Grzegorz Ryczywolski, Grzegorz Ósmy, Dorota Ryst, Izabela Fietkiewicz-Paszek, Czesław Markiewicz, Marzena Pillado,Ginatras Bleizgys, Gytis Norvilas, Marius Burokas, Donatas Petrošius, Agnè Źagrakalytè, Giedrè Kazlauskaitè, Vytautas Stankus (Litwa), Rae Armantrout (USA), Ewa Olejarz, Sławomir Majewski, Paweł Rutkiewicz, Jarek Zaręba-Vitczakoff (proza/dramat), Monika Mosiewicz, Kacper Bartczak, Sylwia Blady, Paulina Ilska, Marta Zdanowska, Piotr Gajda, Bartek Jarmoliński, Anna Spólna, Marek Olszewski, Katarzyna Knapik-Gawin, Dagmara Pawlik, Agnieszka Rozner.
Stałe rubryki: ŁÓDŹ KONKRETNA (Rafał Gawin – Rok Juliana Tuwima – subiektywny przegląd, protokoły konkursów tuwimowskich: plakat, forma graficzna, teledysk, utwór muzyczny), PROWINCJA OŚWIECONA, JESZCZE ZDARZAJĄ SIĘ WIERSZE (Robert Rutkowski – Łukasz Jarosz), MASECZKI Pauliny Ilskiej, NÓŻ W PŁYCIE Piotra Gajdy, CO DO JOTY Zdzisława Jaskuły i Jerzego Jarniewicza, SŁÓW GORĄCZKA P. STRĄCZKA Andrzeja Strąka, (A)TAK NA MARGINESIE Krzysztofa Kleszcza.

 W dniu 20.02.2014 r. (czwartek) o godz.19:00 w Kawiarni Literackiej Domu Literatury w Łodzi odbędzie się promocja tego numeru połączona z promocją dwujęzycznego wyboru wierszy Juliana Tuwima Till the Words Draw Blood! / Słowem do krwi! i spotkaniem z tłumaczem, Davidem Malcolmem. Prowadzenie: Rafał Gawin i Przemysław Owczarek.



 

sobota, 15 lutego 2014

"Tyska Zima Poetycka" dla Magdaleny Gałkowskiej


Jury w składzie: Agnieszka Wolny – Hamkało, Zdzisław Jaskuła i Radosław Kobierski, po przeczytaniu i dogłębnym przeanalizowaniu maszynopisów 77 tomików poetyckich postanowiło uznać, że Laureatką XIV edycji Ogólnopolskiego Konkursu na Tomik Wierszy „Tyska Zima Poetycka” – po debiucie jest Magdalena Gałkowska z Poznania, autorka dwóch książek poetyckich „Fabryka tanich butów" Wydawnictwo Kwadratura 2008 (w ramach nagrody głównej w XIV OKP im. Jacka Bierezina) i "Toca" Zeszyty Poetyckie 2012; prowadzi blog literacki www.fabrykatanichbutow.blogspot.com.
Teatr Mały zaprasza uczestników konkursu TZP i wszystkich zainteresowanych 28 lutego (piątek) na biesiadę poetycką w Teatrze Małym podsumowująca XIV Ogólnopolski Konkurs na Tomik Wierszy „TYSKA ZIMA POETYCKA” – po debiucie; godz. 17.00, kawiarnia „Belfegor”: Turniej Jednego Wiersza (dla laureata nagroda 200 zł, książki, zaproszenia na imprezy do Teatru Małego; wyniki turnieju publikowane w marcu na łamach kwartalnika „Tyski Magazyn Kulturalny”)
Warunkiem uczestnictwa jest osobiste odczytanie jednego niepublikowanego wiersza i złożenie czytelnej, podpisanej kopii na ręce jury. godz. 18.00, Galeria „Obok”: wieczór autorski laureatki XIV „TYSKIEJ ZIMY POETYCKIEJ” – Magdaleny Gałkowskiej i promocja wydanego przez Teatr Mały nagrodzonego tomiku „Fantom” . W spotkaniu wezmą udział jurorzy XIV edycji TZP.

Wstęp wolny
Współpraca patronacka: „Zeszyty Poetyckie”, patronat medialny: www.artyści24.pl


W serii „Biblioteka Tyskiej Zimy Poetyckiej” ukazało się 14 tomików:

Cezary Domarus „Mózg story” (2001), Adam Pluszka „Zwroty” (2002), M.K.E. Baczewski „Antologia wierszy nieśmiałych” (2003), Robert Król „Lida” (2004), Jacek Dehnel „Wyprawa na południe” (2005), Anna Tomaszewska „lokomotywy, wagony, sukienki” (2006), Piotr Kuśmirek „Zimne zabawki” (2007),
Wioletta Grzegorzewska „Orinoko” (2008), Krzysztof Bieleń „Wiciokrzew przewiercień" (2009), Tomasz Dalasiński „zeitmusik" (2010), Elżbieta Lipińska „Rejestry” (2011), Wojciech Roszkowski „Dworzec św. Łazarza” (2012), Rafał Baron „Film” (2013), Magdalena Gałkowska „Fantom” (2014)
Dotychczasowe składy jury:
Karol Maliszewski, Tadeusz Pióro, Andrzej Sosnowski
Zdzisław Jaskuła, Darek Foks, Adam Wiedemann
Mariusz Grzebalski, Zdzisław Jaskuła, Bohdan Zadura
Bogusław Kierc, Bronisław Maj, Maciej Melecki
Jacek Gutorow, Andrzej Niewiadomski, Tadeusz Sławek
Roman Honet, Marian Kisiel, Marcin Sendecki
Ryszard Krynicki, Jarosław Klejnocki, Karol Maliszewski
Piotr Sommer, Wojciech Bonowicz, Jerzy Jarniewicz
Jacek Gutorow, Józef Kurylak, Adam Wiedemann
Marcin Baran, Anna Piwkowska, Jacek Podsiadło
Zdzisław Jaskuła, Krzysztof Siwczyk, Bohdan Zadura
Stanisław Bereś, Jacek Dehnel , Piotr Śliwiński
Krzysztof Karasek, Maciej Melecki, Andrzej Niewiadomski
Agnieszka Wolny – Hamkało , Zdzisław Jaskuła , Radosław Kobierski

wtorek, 11 lutego 2014

Zalewajka. O i dla Łodzi. Wieczór autorski Przemysława Owczarka


ŁÓDŹ, DOM LITERATURY, 6.02.2014  - SPOTKANIE AUTORSKIE - PROMOCJA KSIĄŻKI "MIASTO DO ZJEDZENIA" PRZEMYSŁAWA OWCZARKA; SPOTKANIE Z TOMASZEM MIELCARKIEM


To moje opus magnum - pisał w mejlu zapraszającym na spotkanie Przemysław Owczarek - recepta na karnawałowe zbawienie Łodzi pośród radosnego ucztowania i jego efektów, bo jest to nicowanie miejskich traum w Łodzi statku głupców i zstępowanie w "dół", w głąb przeróżnych mentalnych loszków, bo tam szukam cudownego leczniczego trunku, nie w "górnych" marketingowych wizjach miejskich agend.

I rzeczywiście książka robi wrażenie. To wielogatunkowa mieszanka. Łódź zjadana jest na sposób poetycki ale i w eseju, są tu też elementy przewodnika turystycznego po Piotrkowskiej - dom po domu, i książki kucharskiej. Wszystko o i dla Łodzi.

W czasie spotkania Przemek gotował pyszną zalewajkę i to był niespotykany performance. Mieszał w kotle - obraz i dźwięk jego poczynań "na zapleczu" w czasie przyrządzania łódzkiej zupy widzieliśmy na ekranie, grał na gitarze, śpiewał, gadał, czytał, dowcipkował, zakładał maskę "Pana Śmiecha".Czy 173-stronicowa książka okaże się smaczna i strawna, zadecydują konsumenci. Przemek na pewno oferuje coś, czego jeszcze nie było. Tytuły podrozdziałów: Księga I: GŁÓD, część I: Sekrety cielęciny, część II: Czarna polewka, część III: Potrawy z łowców, Księga II: Zapusty, część I: Uczta, część II: Karmiony przez sny.



Marek Bieńczyk o książce: "Rzadko mamy do czynienia we współczesnej poezji z książką tak bezwzględnie poświęconą miastu. Dla opisu Łodzi, zrodzonej przez nowoczesność i zdegradowanej po upadku przemysłu, Owczarek tworzy język poetycki, który wymyka się gatunkowym klasyfikacjom. Łódź potrzebuje narracji, która odnowi jej wizerunek. Rodzinne miasto poety cechuje pewien rodzaj skazy i czarna legenda (wysoka umieralność, alkoholizm, medialny stygmat miejsca „złego”, pełnego zbrodni i groteski). Tymczasem właśnie skaza wydaje się nadzwyczaj kulturotwórcza – gdy poetycko wyzyska się melancholijną naturę niegdyś wielokulturowej metropolii – ponieważ przechowuje zarodki odrodzenia. Owo odrodzenie może się dokonać przez ciało, jego „dół”, na przekór niektórym pozytywnym zmianom zachodzącym w miejskiej tkance. Dlatego poetycki język Owczarka wykorzystuje dyskurs kulinarny oraz językowe resztki po mitologiach czterech kultur. Tekst dosłownie żywi się, smakuje i pochłania „ciało” Łodzi oraz rozmaite osadzone na nim narracje. Od marketingowych przystawek, przez polityczne jadło, po wielokulturową przeszłość i „nieprzetrawioną” pamięć po dawnych społecznościach: żydowskiej, niemieckiej i rosyjskiej. Książka powstała „od kuchni”, więc na swój sposób pichci różne odmiany oficjalnego dyskursu. Jest również poetyckim przewodnikiem i jadłospisem ułożonym z miejskich traum i fantazmatów. W ten sposób zaangażowanie poety na rzecz własnego polis jest na tyle „gargantuiczne”, że nie może go wchłonąć żaden nurt polityczny, przeciwnie, to książka Owczarka połyka rozmaite polityczne dyskursy i trawi je na swój karnawałowy sposób. Poeta niewątpliwie kocha Łódź, ale na opak. Czemu daje dowód, ucztując na ulicy w błazeńskiej pozie pośród głupców, którymi przecież wszyscy jesteśmy. Bowiem wedle poety miasto można i trzeba uzdrowić poprzez karnawał i oczyszczający śmiech, zakładając na twarz rozmaite maski: Lodzermenscha, robotnika, Żyda, Niemca, Rosjanina".







---
Przed Przemkiem Owczarkiem zaprezentował się laureat ostatniego Bierezina - Tomasz S. Mielcarek. Czytał wiersze z nagrodzonego tomu pt. "Obecność", który wkrótce ma zostać wydany w wersji polsko-angielskiej. Laureat przyjechał na spotkanie z Wielkiej Brytanii, gdzie mieszka. Jego liryka okazała się zaskakująco ascetyczna, bliska prozie, poezja "migawki", przeniesienia na papier mglistego wspomnienia.








poniedziałek, 10 lutego 2014

Zgłoszenia do drugiej edycji Nagrody Szymborskiej

Na stronie nagrodaszymborskiej.pl ukazała się lista książek zgłoszonych do drugiej edycji szacownej nagrody. Na liście znalazło się 168 książek. Jury najpierw nominuje 5 książek, potem wybrana zostanie jedna (lub dwie - jak w zeszłym roku). Pula nagród to 200 tysięcy złotych.

Wśród książek znanych autorów znalazły się m.in.:
PIOTR GAJDA "Demoludy"
PRZEMYSŁAW OWCZAREK "Miasto do zjedzenia"

a także:
KACPER BARTCZAK "Przenicacy", WOJCIECH BONOWICZ "Echa", PRZEMYSŁAW DAKOWICZ "Teoria wiersza polskiego", TADEUSZ DĄBROWSKI "Pomiędzy", JACEK DEHNEL "Języki obce", SZYMON DOMAGAŁA- JAKUĆ "Hotel Jahwe", LESZEK ENGELKING "Komu kibicują umarli", MARIUSZ GRZEBALSKI "W innych okolicznościach", AGNIESZKA WOLNY-HAMKAŁO "borderline", JULIA HARTWIG "Zapisane",  KRZYSZTOF KARASEK "Słoneczna balia dzieciństwa", SZCZEPAN KOPYT "Kir", MAŁGORZATA LEBDA "Granica lasu", EWA LIPSKA "Droga Pani Szubert", ELŻBIETA LIPIŃSKA "Na końcu języka", PIOTR MACIERZYŃSKI "kwik", MACIEJ MELECKI "Pola toku", ANDRZEJ NIEWIADOMSKI "Kapsle i etykietki", JANUSZ RADWAŃSKI "Chałwa zwyciężonym", KRZYSZTOF ŚLIWKA "Budda show", MARCIN ŚWIETLICKI "Jeden", GRZEGORZ WRÓBLEWSKI "Wanna Hansenów", FILIP ZAWADA "Świetne sowy"