wtorek, 30 listopada 2010

Panorama literacka


dr Henryk Pustkowski - "Postawy i style"


Rafał Gawin- "Wokół Arterii i Koła Młodych Pisarzy
przy Oddziale Łódzkim SPP"


dr Tomasz Cieślak - "Utwory autorów związanych
z Ziemią Łódzką. Lokalność i przekroczenie (subiektywny
przegląd)"

W dniach 25 i 26 listopada w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi odbył się cykl spotkań ph. „Panorama Literacka Łodzi i Regionu Łódzkiego: Poezja lat 2001-2010”. Obszerne materiały z tego wydarzenia zostały zamieszczone w Biuletynie Informacji Bibliotecznych i Kulturalnych WiMBP nr 22 (112) listopad 2010, dostępnym pod linkiem: http://www.wimbp.lodz.pl/wimbp/pliki/bibik/bibik_112/bibik_112.pdf
(p)

niedziela, 28 listopada 2010

Wiersze na ulicy!



Odbywającej się m.in. w Łodzi i Tomaszowie Mazowieckim IV edycji Festiwalu „Puls Literatury” towarzyszy akcja „Aleja Poezji – wiersze na ulicy”. Na słupach ogłoszeniowych, w autobusach MZK oraz w Ośrodku Kultury „Tkacz”, od ubiegłego piątku zawisły plakaty z wierszami Izabeli Kawczyńskiej, Roberta Rutkowskiego, Piotra Gajdy, Tomasza Bąka, Krzysztofa Kleszcza i Michała Murowanieckiego. Podobnie jest w Łodzi, gdzie na początku grudnia pojawią się plakaty - wiersze laureatów poprzednich edycji Konkursu Poetyckiego im. Jacka Bierezina oraz wiersze autorstwa: Tomasza Bąka, Wojecha Brzoski, Bożeny Brzozowskiej, Piotra Gajdy, Rafała Gawina, Seweryna Górczaka, Piotra Groblińskiego, Izabeli Kawczyńskiej, Krzysztofa Kleszcza, Mariusza Cezarego Kosmali, Karoliny Kułakowskiej, Pawła Łęczuka, Macieja Meleckiego, Macieja Roberta, Roberta Rutkowskiego, Józefa Obory, Marzeny Orczyk-Wiczkowskiej, Jolanty Stelmasiak. Wiersze pojawią się w łódzkich tramwajach, Śródmiejskim Forum Kultury – Dom Literatury oraz w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej.
(p)

sobota, 27 listopada 2010

Gadu gadu




Na stronach internetowych „Salonu literackiego” ukazał się wywiad – zapis rozmowy, którą odbyłem z Pawłem Łęczukiem 13 października 2010 roku w Klubogalerii „Stary Żoliborz” w Warszawie. Zainteresowanych zapraszam do lektury pod linkiem: http://salonliteracki.pl/portal/publicystyka/9-wywiady/67-poeci-to-fajni-ludzie-rozmowa-z-piotrem-gajda
(p)

piątek, 26 listopada 2010

"Puls Literatury" w Tomaszowie Maz.



Festiwal Puls Literatury jest dorocznym wydarzeniem kulturalnym, mającym na celu upowszechnianie literatury oraz rozwijanie czytelnictwa. Nazwa nawiązuje do wychodzącego w latach 1977-1981 w Łodzi nieregularnego kwartalnika „Puls”, ważnego pisma literackiego opozycji demokratycznej. W swoim założeniu festiwal łączy dalszą i bliższą tradycję literacką z współczesnym „pulsem” literatury. Do udziału w nim zapraszani są wybitni pisarze, krytycy, tłumacze, literaturoznawcy, zaś na festiwalowe wydarzenia składają się spotkania autorskie, panele krytycznoliterackie, warsztaty, koncerty muzyczne, projekcje filmowe, działania multimedialne. Adresatami poszczególnych spotkań są: dzieci, młodzież i dorośli. Od 2 do 12 grudnia 2010 r. w Łodzi i w okolicznych miejscowościach będzie organizowana kolejna edycja Festiwalu Puls Literatury. Tegoroczna impreza to największe tego typu przedsięwzięcie w naszym kraju. Koncerty, spotkania autorskie, konkursy jednego wiersza, slam, wystawy, pokazy filmowe. Wszystko to – i wiele więcej – odbywać się będzie w Łodzi w Śródmiejskim Forum Kultury - Dom Literatury, Poleskim Ośrodku Sztuki, Teatrze Nowym i Muzeum Kinematografii oraz w Skierniewicach, Brzezinach i Tomaszowie Mazowieckim.

Program Festiwalu w Tomaszowie Mazowieckim:

W dniu 03.12.2010 r. o godz. 11.45 – dyskusja z uczniami II Liceum Ogólnokształcącego w Tomaszowie Mazowieckim na temat uwikłań politycznych literatury, którą poprowadzi Sergiusz Sterna-Wachowiak, Prezes SPP

04.12.2010 r.

Rozpoczęcie godzina 17.00, Sala widowiskowa O.K. „Tkacz”, ul. Niebrowska 50

- Prezentacja kwartalnika literacko-artystycznego „Arterie” oraz spotkanie z tomaszowskimi poetami związanymi z pismem: Krzysztofem Kleszczem, Tomaszem Bąkiem i Piotrem Gajdą

- Spotkanie z Piotrem Matywieckim, autorem książki biograficznej pt. „Twarz Tuwima”, poetą i eseistą nominowanym do Nagrody Nike, laureatem Silesiusa i Nagrody Literackiej Gdynia

- Koncert zespołu objawów muzycznych PHILOMELOS

Imprezie towarzyszyć będą: Występy Koła Teatralnego „Inni” z Gimnazjum Nr 6 w Tomaszowie Maz. pod kierunkiem J. Domalik -Dróżdż
Aleja Poezji – wiersze na ulicy! A w Tomaszowie na słupach ogłoszeniowych i w autobusach MZK!
Gościnnie - Katarzyna Tomczyk - wokal

(p)

poniedziałek, 22 listopada 2010

Wyniki II OKP im. A. Babaryki



PROTOKÓŁ Z POSIEDZENIA JURY II OGÓLNOPOLSKIEGO KONKURSU POEZJI LIRYCZNEJ IM. ANDRZEJA BABARYKI

Jury w składzie: Andrzej Strąk (przewodniczący),
Zdzisław Jaskuła,
Przemysław Owczarek
i Paweł Zybała

na posiedzeniu w dniu 22 listopada 2010 r. postanowiło przyznać następujące nagrody i wyróżnienia:

I nagroda (750 zł): Wojciech Roszkowski z Tykocina, godło "dwunastka pik",
II nagroda (650 zł): Robert Miniak z Łodzi, godło "URWANA Z CHOINKI",
III nagroda (550 zł): Mariusz Cezary Kosmala z Legionowa, godło "The Bill",
Nagroda specjalna za wiersze bliskie poetyce patrona konkursu (650 zł):
Krzysztof Kleszcz z Tomaszowa Mazowieckiego, godło "Dobro",
Wyróżnienie (400 zł): Magdalena Nowicka z Łodzi, godło "Zając z Patagonii".


(za nieszuflada.pl)

* Andrzej Babaryko - poeta i dziennikarz. Urodził się w 1952 roku w Miłoszowie, ale pierwsze 14 lat życia spędził we wsi Moskwa, niedaleko Łodzi. Ukończył socjologię kultury na Uniwersytecie Łódzkim. Jako poeta debiutował w "Odgłosach". Publikował swoje wiersze m.in. w "Więzi", "Tyglu Kultury", "Powściągliwości i Pracy", "Verte". Jego wiersze znalazły się również w antologiach poetyckich: Spalony raj i Intencje serca. Wydał dwa zbiory wierszy: Sen konieczny (Wydawnictwo Łódzkie, 1983) oraz Życia daremne (Biblioteka Łódzka Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, 1994). Jako dziennikarz był m.in. zastępcą redaktora naczelnego miesięcznika kulturalno-społecznego "Bestseller". Pisał stałe felietony do pism: "Verte" i "Odgłosów". Publikował ponadto recenzje, wywiady i artykuły w "Życiu Warszawy", "Powściągliwości i pracy" oraz w "Żyjmy Dłużej". Był kierownikiem literackim Teatru Studyjnego, a w ostatnich latach pełnił tę funkcję w Teatrze Nowym w Łodzi. Od lat studenckich mieszkał i pracował w tym mieście. Zmarł 6 września 2006 roku w Brzezinach.

Listopad. Wiersz. Napisy końcowe.



Hipotermia

Mróz trzaska jak szczapa. Zagłusza przeciągłe wycie psa,
którego pan zamarzł na przystanku. Ty też zamarzasz, chociaż
grzejesz się nad lustrem, rękoma obejmujesz łom, który wyłamuje
żebra. Spróbuj zastukać we własną skórę. W drzwi sejfu,

gdzie zdeponowano serce dziecka, trzepot pod którym
załamał się lód na sadzawce. Spróbuj włożyć do ust kulę
śniegu. Ze świstem przebije się przez potylicę, na drugą
stronę odrętwienia. W odwilż lepką jak mango.

(z tomu "Zwłoka")

(p)

niedziela, 14 listopada 2010

Skutki uboczne (7)



„ – W trzaskający mróz spotkałem Wuja Józefa idącego z syfonem wody sodowej w ręku. Ubrany był tylko w garnitur. Zapytałem go, dlaczego idzie po wodę sodową ubrany tylko w garnitur. Powiedział mi, że szedł nie po wodę sodową, a z jednego krańca miasto na drugi; palto przegrał w pokera, a teraz wziął z sobą ten syfon, aby ludzie widzący go myśleli, iż idzie tylko na róg do sklepu i niepotrzebne mu palto. „W ten sposób”, powiedział Wuj Józef, „możesz przejść przez miasto i zachować twarz. Jeśli nie udało ci się zachować palta”.
Była to moja własna historia; istotnie spotkałem Wuja Józefa idącego w mróz z syfonem. Po krótkiej wymianie grzeczności Wuj Józef zabrał mi palto i wręczył syfon; i rozeszliśmy się w sobie tylko wiadomych kierunkach. I nie widziałem go przez trzy tygodnie, a potem w dzień Wigilii Wuj Józef przyszedł, przyprowadziwszy z sobą jakiegoś plugawego i ziejącego alkoholem karła o długiej brodzie, i powiedział nam, dzieciom, iż jest to krasnoludek, którego kupił; tak więc karzeł ten siedział z nami w czasie Wigilii, a potem ukradł krzesło i uciekł, a Wuj Józef, skonstatowawszy brak krzesła, powiedział, iż każdemu Bóg daje Łuk Tryumfalny akurat tej wielkości, aby nie przewróciło mu się w głowie.

Marek Hłasko, "Sowa, córka piekarza”. Wydawnictwo ALFA, 1990.
(p)

Panorama, panorama...


Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi zaprasza w dniach 25 i 26 listopada 2010 r. na spotkania pt. Panorama Literacka Łodzi i Regionu Łódzkiego, Poezja lat 2001–2010. Spotkania odbędą się w sali konferencyjnej Biblioteki, ul. Gdańska 100/102, (II p.). Zapraszamy także na wystawę dorobku twórczego poetów związanych z Łodzią i regionem łódzkim.

25 listopada 13.00 – 15.00

· Utwory autorów związanych z Ziemią Łódzką Lokalność i przekroczenie (subiektywny
przegląd) - dr Tomasz Cieślak
· Łódzka Flota Poetycka II. Wokół „Arterii” i Koła Młodych Pisarzy przy Oddziale Łódzkim
Stowarzyszenia Pisarzy Polskich - Rafał Gawin
· Dyskusja

15.15 – 18.15

· Prezentacje grup poetyckich i poetów oraz dyskusja. Moderator – dr Przemysław Owczarek

26 listopada 13.00 – 14.30

· Postawy i style (Oddział Łódzki Związku Literatów Polskich) - dr Henryk Pustkowski
· Dyskusja

14.45 – 17.45

· Prezentacje grup poetyckich i poetów oraz dyskusja. Moderator – Anna Groblińska
(źródło: WiMBP w Łodzi)

piątek, 12 listopada 2010

41/44



Wojciech Kass (w iluminacji)


W "Tygodniku literackim" Iwona Smolka i jej goście – Tomasz Burek i Piotr Matywiecki – dyskutowali o nowym zbiorze wierszy Wojciecha Kassa – "41". Wojtek Kass, to dla mnie jeden z najważniejszych poetów mojego pokolenia, którego wciąż jeszcze nie do końca odkryła dla siebie literatura polska z ewidentną dla niej stratą. Zbiór wierszy „41” – jest nieczęstym przykładem „iluminacji” towarzyszącej poezji – zjawiska, które od dłuższego już czasu we współczesnej poezji zostało zastąpione „robieniem wiersza”.


We wspomnianej audycji również o szkicu krytyczno-literackim Przemka Dakowicza poświęconemu wierszom Wojtka Kassa ze wspomnianego tomu, który ukazał się w „Toposie”. „Na pewno jest to tom, który trzeba przeczytać” – powiedziała na zakończenie rozmowy Iwona Smolka. – „Coś nowego zaczyna się dziać w polskiej poezji”. Oby!
Audycję można wysłuchać pod linkiem:
(p)

czwartek, 11 listopada 2010

Skutki uboczne (6)


THE END
(KONIEC)

To koniec, moja piękna przyjaciółko.
To już koniec, jedyna przyjaciółko,
Koniec,
naszych wspaniałych planów,
Koniec,
wszystkiego co nas łączyło
Koniec,
nie ma bezpieczeństwa, ani niespodzianek,
Koniec.
Nigdy już nie spojrzę w twoje oczy.

Czy wiesz, jacy będziemy
Wolni, bez ograniczeń
rozpaczliwie szukający
pomocnej dłoni
w kraju straconych nadziei.

Zagubieni w rzymskiej pustyni bólu,
i wszystkie dzieci są szalone,
wszystkie szalone dzieci
czekają na letni deszcz.

Na skraju miasta jest niebezpiecznie
Przejedź się Królewskim Traktem
w kopalni złota dzieją się dziwne rzeczy;
Jedź traktem na zachód, kochanie.

Dosiądź węża.
Jedź na wężu,
Do jeziora, do antycznego jeziora.
Wąż jest długi, ma siedem mil.
Dosiądź węża,
Jest stary, a jego skóra jest zimna.

Zachód jest najlepszy,
Zachód jest najlepszy,
Przyjedź tu, a nam zostaw całą resztę,
Woła nas niebieski autobus,
Woła nas niebieski autobus,
Kierowco, dokąd nas zawieziesz?

Morderca zbudził się przed świtem,
Włożył swoje buty.
Wybrał maskę z antycznej galerii,
i ruszył w dół korytarza.

Wszedł do Sali
Gdzie mieszkała jego siostra,
Potem odwiedził brata,
A potem
Ruszył dalej korytarzem.

Podszedł do drzwi,
Zajrzał do środka,
„Ojcze?”
„Tak, synu?”
„Chcę cię zabić.
Matko, chcę…”

Chodź kochanie , chwytaj szanse razem z nami,
Chodź kochanie , chwytaj szanse razem z nami,
Chodź kochanie , chwytaj szanse razem z nami,
Spotkamy się w niebieskim autobusie.

To koniec, moja piękna przyjaciółko.
To już koniec, jedyna przyjaciółko,
koniec
Boli, gdy muszę pozwolić ci odejść,
ale nigdy za mną nie pójdziesz.
Koniec
śmiechu i niewinnych kłamstw,
Koniec
Nocy, gdy chcieliśmy poznać śmierć.

To już koniec.


Jim Morrison, „Amerykańska noc” (przekład: Urszula Michalska). Wydawnictwo KRAM, Warszawa 1995.

* suplement

INDIAŃSKIE LATO JIMA MORRISONA


moja biografia
rozpoczyna się właśnie tu
na rozgrzanej słońcem
asfaltowej drodze
gdzieś pomiędzy albuquerque
a santa fe
to tutaj
poznałem swoich prawdziwych
rodziców

ich dusze wstąpiły w moje ciało
ich ciała pozostały na drodze
jak ekslibris śmierci

ojcze i matko wczorajszego dnia
idąc przez życie w masce
z antycznej galerii
nie pamiętam waszych twarzy

dzisiaj jestem indiańskim
szamanem
królem jaszczurek
jaszczurem
mogę zrobić wszystko

muszę odnaleźć siebie
tylko nie gaście świateł
tylko nie gaście świateł
niech muzyka
nigdy się nie skończy
(p)

środa, 10 listopada 2010

Mamałyga w zaświatach




Przemysław Owczarek


Maciej Robert, Rafał Gawin, Konrad Ciok





Konrad Ciok


Tak jak już od pewnego czasu to bywa, również i 9 listopada, najnowszy numer „Arterii” nie zdążył dotrzeć wieczór postaci drukowanej na własny wieczór promocyjny. Pojawił się za to w wersji „wirtualnej” i póki co, redaktora naczelnego Przemka Owczarka w promocji pisma w łódzkim Śródmiejskim Forum Kultury - Domu Literatury wspomagał rzutnik.

W aktualnym numerze, którego hasłem przewodnim tym razem były „Zaświaty”, znaleźli się tacy autorzy jak Agnieszka Kłos, Izabela Kawczyńska, Tomasz Hrynacz, Zbigniew Masternak, Sławomir Macias, Wioletta Grzegorzewska. Zawiera on także wywiady z Lechem Majewskim i Darkiem Foksem, a także stałe rubryki Piotra Gajdy („Nóż w płycie”), Krzysztofa Kleszcza (A) tak na marginesie) oraz dyskusję Jerzego Jarniewicza ze Zdzisławem Jaskułą („Co do joty”) . Do pisma dołączono książkę poetycką Konrada Cioka „Mamałyga”. Tom składa się z dwóch części, pierwszej skupionej na wierszach, i drugiej, gdzie pojawiają się elementy prozy poetyckiej. To druga książka Konrada wydana po czterech latach od jego debiutu.

Już wkrótce najnowszy numer pisma pojawi się w „empikach” jako „dwupak”, w którym znajdzie się razem z poprzednim numerem „Arterii” i z tomikiem Piotra Gajdy. Całość kosztować będzie 13 złotych. Pismo można nabyć również w Śródmiejskim Forum Kultury – Dom Literatury, ul. Roosvelta 17 w Łodzi.

* autorem wszystkich fotografii jest Marcin Bałczewski („Plaster Łódzki”/ŚFK)

(p)

wtorek, 9 listopada 2010

Elektrybałt



Właśnie się dowiedziałem, że w Centrum Nauki "Kopernik" znajduje się Elektrybałt.

Warto przypomnieć więc jedną z genialniejszych „wypraw Trurla i Klapaucjusza”. Oto jak toczyła się budowa Elektrybałta, czyli maszyny do pisania poezji.

"Osłabił więc obwody logiczne, wzmocnił emocjonalne; dostała najpierw czkawki, potem ataku płaczu, wreszcie z największym trudem wygęgała, że życie jest straszne.
Wzmocnił semantykę (...) wstawił jej dławik filozoficzny.(...) Dał sześć filtrów przeciwgrafomańskich, lecz pękały jak zapałki; (...) podłączył generator rymów. (...) Wstawił (...) ksenobne egocentryzatory ze sprzężeniem narcystycznym. Maszyna zachwiała się, zaśmiała się, zapłakała i powiedziała, że boli ją coś na trzecim piętrze, że ma wszystkiego dość, że życie jest dziwne, a wszyscy podli, że na pewno niedługo umrze i pragnie tylko jednego: aby o niej pamiętano, gdy jej już tu nie będzie. Potem kazała sobie dać papieru.”
(k)

Skutki uboczne (5)



„Może ów poeta, którego wiersze tak nas zachwycają, jest smutnym samotnikiem, może i muzyk ów był posępnym marzycielem, lecz także i wówczas dzieło jego uczestniczy w radości gwiazd i bogów. To, co nam daje, nie jest już jego cierpieniem czy trwogą, to kropla czystego światła, wiekuistej radości.”

Hermann Hesse „Gra szklanych paciorków”

„Rock jest formą sztuki. I to tak piękną, że zastanawiam się, czy na nią zasłużyliśmy.”

Frank Zappa

„Stwierdzenie, że rock to najbardziej ekscytująca przygoda kulturalna naszych czasów, może wyglądać na przesadę, ale tylko niewielką. Kto w niej uczestniczył, wie, o czym mówię. Kto nie brał w niej udziału – lepiej, by wcześniej lub później to zrobił”

Gino Castaldo

(p)

poniedziałek, 8 listopada 2010

Aleja Poezji - art happening



Na początku grudnia w Łodzi i województwie łódzkim odbywać się będzie IV edycja Festiwalu Puls Literatury. Z tej okazji organizujemy art happening ph. Aleja Poezji.

Na terenie Łodzi pojawią się plakaty - wiersze laureatów poprzednich edycji Konkursu Poetyckiego im. Jacka Bierezina (konkurs ten obecnie odbywa się w ramach Festiwalu Puls Literatury).

To jednak nie wszystko. Także wiersze innych osób mogą znaleźć się na plakatach rozmieszczonych w przestrzeni miasta.

Do 20 listopada 2010 r. zbierane są teksty, które zostaną umieszczone na ww. plakatach. Każdy może przysłać od 1 do 3 wierszy, podpisanych imieniem i nazwiskiem na adres sfk.domliteratury@gmail.com. W temacie należy napisać “Aleja Poezji”. Najciekawsze utwory pojawią się w Łodzi na początku grudnia i będą widoczne aż do zakończenia IV Festiwalu Puls Literatury.

Slam w Stereo Krogs



23 listopada 2010 r., o godzinie 18.00 w łódzkim klubie STEREO KROGS przy ul. Zielonej 8, odbędzie się XI slam poetycki. Slam rozgrywać się będzie systemem pucharowym. Poeci zostaną rozlosowani i aż do finału będą rywalizować ze sobą w parach (max. 16 uczestników). Każdy powinien przygotować minimum 4 teksty/prezentacje. W I rundzie i ćwierćfinale slamerzy mają po 2 minuty na scenie, w półfinale 3, a w finale 5 minut. O tym kto wygra decyduje publiczność! Główna nagroda wynosi 200 zł., ale i półfinaliści otrzymają gratyfikacje pieniężne, będzie też piwo pocieszenia i książki. Zgłoszenia można przysyłać najpóźniej do 22 listopada na adres mailowy: pmacierzynski@wp.pl

O udziale decyduje kolejność zgłoszeń.

(informacja nadesłana)

niedziela, 7 listopada 2010

Kino "Fatamorgana"






„Easy Rider”, film w reżyserii Dennisa Hoppera to z pewnością najwybitniejszy obraz epoki hippisowskiej. Ale jednocześnie, to utopia bardzo szybko zweryfikowana przez życie – najważniejszego scenarzystę w historii nie tylko kina, ale i świata. To apoteoza nieskrępowanej wolności a jednocześnie wyzwanie rzucone po nogi skostniałemu społeczeństwu Ameryki, które filozofię „amerykańskiego snu” wykorzystało jako podbudowę dla swojego niczym nieskrępowanego konsumpcjonizmu. Mimo stawianych w USA przez pokolenie ‘68 pytań w rodzaju; „mieć czy być”, już na początku lat siedemdziesiątych nie było dla nich żadnej alternatywy - oczywiście, że mieć! Amerykański antropolog kultury, Charles Reich, opisując w tamtym czasie hippisowski stosunek do świata, stwierdzał, że charakteryzuje go „dążenie do niewinności, dziecięcego zdziwienia wobec rzeczy codziennych, zobaczonych jak gdyby na nowo, nabożny podziw dla przyrody, odkrywanie uroku rzeczy prostych”. Jerry Rubin, jeden z przywódców ruchu hippisowskiego na amerykańskich uniwersytetach, prawdopodobnie już wówczas przeczuwał, że nie można mieć żadnych złudzeń, co do oczywistej naiwności powyższej postawy: „Nasze poszukiwanie przygody i bohaterstwa prowadzi nas daleko poza Amerykę. Do życia pełnego buntu, do samookreślenia. W odpowiedzi Ameryka gotowa jest nas zniszczyć”.

Kiedy ogląda się „Easy Rider” dzisiaj, obok „kultowej ikonografii” minionej epoki, najbardziej interesujący wydaje się być uchwycony na taśmie filmowej zapis rozpadu ideologii „ery wodnika”. Choć fabuła filmu nie jest zbyt skomplikowana – oto dwaj motocykliści, Wyatt (Peter Fonda – jednoczesny współscenarzysta i producent filmu) zwany - od motywu flagi amerykańskiej, który widniał na jego kasku, kurtce oraz baku jego motocykla - "Kapitan Ameryka" i Billy (Dennis Hopper), podróżują przez południowe stany USA na swoich chopperach. Przed wyruszeniem w trasę przemycają sporą ilość kokainy z Meksyku do Los Angeles, która zapewnia im wystarczającą ilość gotówki, aby wyruszyć w drogę. Podróż na wschód wiedzie przez Kalifornię, Nowy Meksyk, Teksas i Luizjanę. Jednak im dalej zapuszczają się w „głąb Ameryki”, tym mniej przychylne reakcje spotykają ich ze strony miejscowych ludzi. Ich podróż staje się metaforą hippisowskiego świata, ale też stosunku świata „normalnych ludzi” do hippisów. Typowy Amerykanin i jego poglądy moralne pozostające wciąż w kręgu oddziaływania purytańskiego światopoglądu stoją w opozycji do hierarchii wartości Wyatta, Billy’ego i im podobnych ludzi. Czy to będą członkowie hippisowskiej komuny, czy poznany w areszcie prawnik i alkoholik George Hanson (Jack Nicholson), czy wreszcie „nowoorleańskie” prostytutki, z którymi na cmentarzu udadzą się w narkotyczny „trip” – wszyscy bez wyjątku są ostatecznie straceni, skazani na margines, perfidnie oszukani przez własną ideologię. Są niezrozumianymi kontestatorami, dwoma outsiderami na harleyach. Nie wyglądają jak przyzwoici Amerykanie z „białych przedmieść” – są zarośnięci, w kolorowych ciuchach, bez krawatów, wykształcenia, zawodu. Trudno ich zidentyfikować, bo wyglądają po prostu inaczej. Są bluźnierczy, bo jeden ma kurtkę z olbrzymim napisem „Captain America” i kask pomalowany w gwiazdy i biało-czerwone pasy. Obaj jadą przez puste autostrady spalonych słońcem stanów Ameryki zatrzymując się gdzieniegdzie na posiłek i sen bądź na wypalenie jeszcze jednego „jointa”. Gdzieś w Luizjanie, w czasie snu zostają napadnięci przez lokalnych autochtonów, którym nie spodobały się ich fryzury i ubiór. Brutalnie pobici (w przypadku Hansona – uosobienia człowieka, który wyrwał się ze społecznej niewoli jakby na chwilę – na śmierć), ruszają dalej ze świadomością nieuchronnej klęski. W ostatnią noc przed ich własnym finis, Wyatt mówi do Billy’ego: „Spieprzyliśmy wszystko”, jak gdyby domyślał się, że ich wyprawa nigdy nie miała szans na powodzenie – i przewidywał całą resztę – koncert Rolling Stonesów w Altamont, Charlesa Mansona oraz nieodległą metamorfozę swobodnego jeźdźca, w jeźdźca Hell’s Angel’s.

Fabuła „Easy Rider”, choć fikcyjna, była w pewnym sensie inscenizowanym dokumentem. Jego twórcy, Dennis Hopper i Peter Fonda, sami byli w tym czasie hipisami. Podczas zdjęć przemierzyli na motorach szlak swoich bohaterów. W scenach utarczek z małomiasteczkowymi osiłkami występowali często autentyczni mieszkańcy amerykańskiej prowincji. Sekwencji tych zwykle nie trzeba było inscenizować - hippisowska ekipa "Easy Ridera", gdziekolwiek się pojawiła, swoim wyglądem i zachowaniem wzbudzała niechęć i agresję. Dialogi filmowe były w większości czystą improwizacją, wykonywaną w dodatku pod wpływem określonych środków. Hopper, Fonda i Nicholson wypalili na planie kilkadziesiąt skrętów z marihuany i zjedli kilka listków LSD, a sam reżyser filmu (Hopper) w pewnym momencie popadł na planie w narkotyczną paranoję.

Hippisowska odyseja Wyatta i Billy’ego, nigdy nie gwarantowała powrotu do domu, którą byłą wymarzona przez hippisów wolność. Podczas festiwalu w Woostock – swoistym apogeum epoki „dzieci kwiatów” okazało się, że społeczeństwo nie może istnieć bez określonego przywództwa, ustalonych norm i zasad, a także bez policyjnego nadzoru demokratycznego państwa. (Hendrix odgrywający na gitarze amerykański hymn i kadry kamery skierowane na tony śmieci pozostawione po festiwalowym bałaganie organizacyjnym). W tak „zaprogramowanym” społeczeństwie bardzo szybko nieograniczona wolność zamienia się w niekontrolowaną anarchię. I metafora kolejna, końcowa scena filmu, kiedy Fonda i Hopper zostają wypatrzeni przez dwóch farmerów jadących pick-upem. Jeden z nich chcąc ich bezmyślnie wystraszyć, strzela do Billy’ego powodując jego śmiertelny upadek na motocyklu, a potem do Wyatta, który ruszył na pomoc przyjacielowi. Kamera filmująca płonący motor „Kapitana Ameryki” powoli unosi się w stronę nieba, pokazując z lotu ptaka drogę biegnącą przez sielski krajobraz…

Wkrótce, tropem bohaterów „Easy Rider” ruszyli i inni: Jimi Hendrix (zmarł we śnie 18 września 1970 r.); Janis Joplin (śmierć dosięgła ją w Hollywood 4 października 1970 r.) oraz Jim Morrison (zmarły w Paryżu 3 lipca 1971 r.). Zespół The Beatles, jeden z pierwszych, najważniejszych ambasadorów hippisowskiej psychodelii przestał oficjalnie istnieć w kwietniu 1970 roku. I nigdy nie miał się już reaktywować. O zespołach Steppenwolf i The Electric Prunes, których muzyka tworzyła m.in. ścieżkę dźwiękową filmu, dziś pamiętają już tylko podstarzali hippisi.

Ruch hippisowski w Polsce koncentrował się ideologicznie zwłaszcza wokół kościoła katolickiego – paradoksalnie jednej z najbardziej schierarchizowanej i zamkniętej instytucji, która w czasach komunistycznych jawiła się mu jako oaza otwartości i wolności. Stanowił konglomerat post-hippisowskiej mentalności i punk rockowego buntu przeciwko zastanej, szarej rzeczywistości (szczególnie widocznego podczas słynnego festiwalu w Jarocinie). Przyjmując zewnętrzne emploi „dzieci kwiatów”, a do wiadomości hasło „no future” pozostawił głównie po sobie kilka „monarowskich” ośrodków, niespełniony do końca mit „mistycznych” Bieszczad oraz kult wokalisty grupy Dżem, Ryszarda Riedla.

O ile ideologia hippisowska ostatecznie przeminęła, to zdążyła zaznaczyć swoje trwałe miejsce nie tylko w filozofii i kulturze, tworząc m.in. zręby New Age, ale pozostawiając po sobie wiele dzieł filmowych odtąd kojarzonych przede wszystkim z tamtą epoką. Do ważnych obrazów, obok „Easy Rider”, zaliczyć należy niejako ją zapowiadające „Powiększenie” Antonioniego, „Zabriskie Point” tegoż samego reżysera, „Znikający punkt” Sarafiana, „Jesus Christ Superstar” Jewisona (na podstawie rock opery Webbera i Rice’a) czy „polemizujące” z tymi obrazami filmy, takie jak „Odlot” i „Hair” Formana a nawet otwarcie się im przeciwstawiający „Czas apokalipsy” Coppoli. To także niezapomniane dokumenty – począwszy od „Monterey Pop Festiwal” Pennebakera poprzez „Woodstock” Wadleigha i „Isle Of Wight Festival” Lernera a skończywszy na „Fali” Łazarkiewicza (obrazu nawiązującego do Muzyki Młodej Generacji, głównego hasła festiwalu w Jarocinie w latach 1980-1982 , a od roku 1983 Festiwalu Muzyków Rockowych, który nigdy nie był imprezą stricte punkową – występowały na nim także zespoły takie jak Dżem, Ogród Wyobraźni czy członkowie zespołów Maanam i Porter Band w przeszłości mocno związani z polskim ruchem hippisowskim – a na sam festiwal co roku ciągnęło kilkadziesiąt tysięcy fanów i reprezentantów różnych subkultur).

(p)

piątek, 5 listopada 2010

Stajnia Augiasza



W ramach festiwalu Forum Kina Europejskiego CINERGIA 2010 odbędzie się cykl koncertów łączących energię muzyki i magię kina, zatytułowany TAPERZY XXI WIEKU. Organizuje go nowy portal eventoid.pl. W trakcie festiwalu, 10. 11. 2010 r. w łódzkim Kinie „Charlie” przy ul. Piotrkowskiej 203/205, o godzinie 18.00 odbędzie się promocja „Stajni Augiasza” – debiutanckiej płyty duetu wariacje.pl.

wariacje.pl tworzą łódzcy artyści: Ela Dul - poetka, członek grupy „mŁodzi Literackiej” przy Stowarzyszeniu Pisarzy Polskich oraz Janusz Jeżyński - kompozytor i instrumentalista. Ich muzykę można określić jako electro-industrial, ale zakres aktywności duetu wykracza daleko poza sam dźwięk. Twórczość wariacji.pl jest wynikiem artystycznych poszukiwań i próbą spojrzenia na te same zjawiska z różnych perspektyw. Indywidualne odczucia wyrażają za pomocą dźwięku, słowa i obrazu w miniaturach, które pozwalają odbiorcy na swobodną interpretację. Idea narodziła się na początku 2006 roku, kiedy to duet podjął pierwsze próby tworzenia ilustracji muzycznych do wierszy. Następnym krokiem były wizualne impresje, które nadały wariacjom charakter trójwymiarowości. Całość jest systematycznie rozbudowywana i posiada charakter spontanicznej improwizacji.

wariacje.pl na scenie to: Ela Dul (recytacja, śpiew, wiolonczela), Janusz Jeżyński (syntezatory, gitary), Piotr Kowalczyk (bas), Michał Smodlibowski (perkusja).

Więcej informacji o koncercie i rezerwacja biletów pod linkiem:
http://www.eventoid.pl/show-event,wariacje-pl,264

"Arterie" (8) - Zaświaty. Łódzka Premiera Literacka.






W numerze m.in.: rozmowa z Lechem Majewskim, wiersze Wioletty Grzegorzewskiej i Marcina Badury, prozy Agnieszki Kłos i Janusza Radwańskiego, Prowincja Oświecona: rozmowa z Darkiem Foksem i reportaż o teatrze Animagia z Żytna, stałe rubryki: Co do joty, Nóż w płycie, Maseczki, (A) tak na marginesie. Do numeru dołączona jest książka Konrada Cioka "Mamałyga".
Promocja nowego numeru pisma i książki: Śródmiejskie Forum Kultury - Dom Literatury ul. Roosvelta 17, Łódź - 09.11.2010 (wtorek), godz. 18.00. Wstęp wolny!
* Konrad Ciok - ur. 1987. Debiutował tomem "Brudne Kino" (SDK, Warszawa 2006). Wiersze publikował m.in. w "Kursywie", "Toposie", "Akcencie", "Kresach", "Undergruncie", "LiteRacjach", "Odrze", i "Fa-arcie". Finalista Konkursu im. K. Janickiego. Tłumaczony na język niemiecki. Obecnie mieszka w Łodzi, gdzie studiuje i fotografuje.

środa, 3 listopada 2010

Skutki uboczne (4)



"Oto dwie popularne legendy na mój temat. Ponieważ w 1969 roku nagrałem na płycie Hot Rats piosenkę „Son of Mr.Green Genes”, ludzie przez lata wierzyli, że osobnik o tym nazwisku (grany przez Lumpy'ego Brannuma) z telewizyjnego show pt. Capitan Kangaroo, był moim prawdziwym ojcem. Otóż nie był. Druga bajeczka głosi, że podczas koncertu wysrałem się kiedyś na scenie. Istnieje wiele wersji na ten temat, między innymi poniższe:[1] Zjadłem gówno na scenie.[2] Ja i Capitan Beefheart zrobiliśmy sobie na scenie „konkurs-obrzydlistwo” (co to, kurwa, jest konkurs-obrzydlistwo) i obaj zjedliśmy gówno.[3] Ja i Alice Cooper zrobiliśmy sobie konkurs-obrzydlistwo na scenie i on rozdeptywał kurczaczki, a ja wtedy zjadłem gówno.W lutym 1967 lub 1968 roku byłem w Londynie w klubie Speak Easy. Podszedł do mnie członek grupy Flock, nagrywającej wówczas dla Columbii, i powiedział: „Jesteś fantastyczny. Kiedy usłyszałem, że zjadłeś to gówno na scenie, pomyślałem, no ten facet to naprawdę odjazd”. Odpowiedziałem: „Nigdy nie zjadłem gówna na scenie”. Gość wyglądał na załamanego, jakby pękło mu serce. Zanotujcie to sobie, ludzie: nigdy nie zjadłem gówna na scenie, zaś w ogóle najbliższy zjedzenia gówna byłem w 1973 roku – spożywając posiłek w bufecie Holiday Inn w Fayetteville w Północnej Karolinie".

Frank Zappa (przy współpracy Petera Occhiogrosso), Takiego mnie nie znacie (w tłumaczeniu Roberta Sudóła). Wydawnictwo Alfa 1996.

(p)

wtorek, 2 listopada 2010

"Dni spokojnych szukałem o zmroku"


Wydawnictwo Kwadratura i kino „Charlie” zapraszają na premierę zbioru miniatur poetyckich Bogdana DREADY Prawdzika „Dni spokojnych szukałem o zmroku”. Autorką ilustracji i projektu graficznego książki jest Paulina Narolewska-Taborowska.

Bogdan DREADY Prawdzik
Urodzony 9 lutego 1968 roku w Augustowie, od ponad dwudziestu lat mieszka w Łodzi. Zawód wyuczony: technik elektroradiolog. Założyciel, wokalista, tekściarz i manager białostockiego zespołu reggae WAKONDA. Studiował socjologię na Uniwersytecie Łódzkim. Prowadził programy i audycje autorskie w Akademickim Centrum Radiowym „KIKS”. Na początku lat 90. organizator i DJ Reggae Party. Współpracownik klubów Forum Fabricum, Stereo Krogs i Alter Ego. Swoją twórczość określa mianem „fotografii słownej”.
W 2010 r. w wydawnictwie Miniatura wydał tomik "Bezpiecznie omijając kałuże".

Paulina Narolewska-Taborowska (ilustracje)
Studia w Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi na Wydziale Grafiki i Malarstwa. Specjalizacje – techniki wklęsłodrukowe (akwaforta, akwatinta) i projektowanie wydawnicze. Uprawia również linoryt, techniki rysunkowe oraz tusz i akwarelę.
Głównym tematem pojawiającym się w pracach autorki jest otoczenie – zarówno krajobraz pól, jak i miejskie budynki wpisane w siatkę dróg i linii wysokiego napięcia. Rzeczywistość transponowana jest na świat papieru z jego dwuwymiarowością i wszelkimi tego konsekwencjami.
Pracuje w Ośrodku Literacko-Wydawniczym ŁDK jako grafik. Pomogła zrealizować m.in. serie wydawnicze Kwadratura i City Stories.

Spotkanie poprowadzi Piotr Grobliński.

Zapraszamy 7 listopada 2010 r. o godz. 20.00 do kina „Charlie”, ul. Piotrkowska 203/205.

Wstęp wolny!

Więcej informacji pod nr tel. 042 633-98-00 wew. 241
Bogdan Dready Prawdzik
(informacja nadesłana)

poniedziałek, 1 listopada 2010

Pamięć



Dzisiaj, tak jak co roku, odwiedziłem grób Ojca i złożyłem na nim kwiaty i znicze. Niestety, nie mogłem odwiedzić mogił ludzi, których nigdy nie poznałem osobiście, a którzy są mi bliscy. Tym, zapaliłem znicz przy cmentarnym krzyżu.

(p)