Skręcona z mroku koślawa ósemka

Autor: Krzysztof Kleszcz

TOMASZ RÓŻYCKI "Księga obrotów", Wyd. Znak, Kraków 2010.

Czytajcie jakie to klawe życie ma poeta - obieżyświat, koneser alkoholi, prowadzący nocne życie, potrzebujący alkaprimu. Ktoś, kto kupił świat. Ktoś, komu „Spełniło sie tyle, że resztę życia musiałby spędzić dziękując, dziękując.”, dlatego... teraz przedrzeźnia noc.

Są tu szajby poety: zachwyty nad "chitynowym szkielecikiem gałązki", odrzucenie kolorowego świata z TV, rozumienie języka lodowca… Gdy jest w swoim świecie, wszędzie roznosi się zapach pomarańczy. Figlarz, zbereźnik - pozwala sobie: "ma sztywne łącze z niebem"...

Różycki znów znalazł powracającą jak fala frazę. W "Koloniach" była nią: "Kiedy zacząłem pisać nie wiedziałem jeszcze", teraz jest "Facet, który właśnie kupił świat". Ta sprytna figura jest wyjściem do dociekań, raz gorzkich, raz słodkich. "Mam swoje sprawy z tym czarnym żużlem" - pisze, jakby świat był piecem hutniczym... „Ciemność rozdarta jednym szarpnięciem jak czarna sukienka w noc po pogrzebie” albo "zwija kartkę w kulkę, i patrzy jak ogień ją powoli prostuje, jak ją chwyta ostrożnie za rogi, otwiera i czyta."

Ciekawy jest układ książki: 88 wierszy 2 razy po 8 wersów... Ósemki w wierszach. Ten właśnie kształt kreślą ptaki, ogień; w koślawą ósemkę daje się wyginać mrok...

Słuchacz autoalarmów, trochę zagubiony w świecie giełdy, patrzący na wieżowce „z żabiej perspektywy” – wypisuje swoje recepty: "Dopóki miłość nam gotuje, te noże, widelce mają jakiś sens"; „Odłożyć wreszcie Traktat o nicości, co sam / się wciąż pisze, i wrócić do Traktatu o śmiechu”.

Z ukrytych znaczeń można nietrudno wyprowadzić przesłanie: "łaź z głową w chmurach". Wszak gdzieś „zimują kolory”, „dzikie gęsi tam lecą. Ich nocne, wysoko gę, gę.” niesie się...
Żyć, to znaczy walczyć z twórczą niemocą: „wychodzi wciąż czkawka pu-pi-du, coś jak psi płacz, jakby miłość kotów na dachu.”, albo: „Usnął i fertig, nic nie bełta mu w kiepełe”. Różycki zestawia obrazy marności, z obrazami spełnienia i szczęścia. Dostrzega „piękną jednokrotność”; „Trochę ognia z niego, i popiołu i szmer, i szept, i szum, i już za chwilę nic, w mroku miga odrobina pyłu.”

Wersy zaprzeczają sobie w mistrzowski sposób „Nie ma końca świata / jest koniec świata” (wiersz z numerem 86). Okazuje się nim być ręka śpiącej, wyciągnięta jak gest Stwórcy z obrazu "Stworzenie Adama" Michała Anioła... „Ciemność jest normą”... a ludzką sprawą jest wypowiadać prośbę „jeśli jesteś, świeć jeszcze.”

Poetycka podróż: Boston, a obok Kluczbork, Grójec, Horyniec - wypukłe krajobrazy i wszędzie niebo w farfoclach.

Meteoropatia

Widok z okna


Autor: Krzysztof Kleszcz


Z wiekiem jestem coraz mniej odporny na skoki ciśnienia. Doszło do tego, że któregoś dnia bez przeciwbólowego "forte" byłem bardzo "piano"... Zatem nacisk powietrza na czachę wpływa i na twórczość. Chyba najlepiej pisze się jesienią. A przedwiośnie to taki czas, że się najlepiej skreśla, bywa łapie się "zespół Bartona Finka"... "Barton Fink siedział tyle i nie pisał nic."


Meteoropatia

Zimoląg, kłuj poszeedł. Długo łykało się łyko,
żuło gumowe strąki. Dziś wszystko nagli,
trzeszczą dechy bez ciężaru. Jest pożar.
Bystre słońce złej frazie mówi goń się.

Długo się gryzłem, urósł płot od pytań,
na które przyszła jasna odpowiedź.
Zamknęła powieki, kazała przepisać
stare wiersze, postawiła w złym świetle,

bo czarne się najadło, odbija mu się i mu odbija.
W skroń wwierca się hak, który mocuje
dobrą minę, a Pan trzy paski trzyma w ręku
sztachetę, grozi mi moim what.

Myśli przy "Zwłoce"

Na serwisie internetowym „Poezja Polska” w zakładce „Wokół Poezji” opublikowano recenzję „Zwłoki”. „Czytam tomik Piotra Gajdy (…) i myślę o tym, że poezja, ta dobra, oryginalna, inwencyjna, jest z innego porządku. Wymyka się racjonalnym kategoriom, modelom, schematom, bowiem istnieje na wszystkie strony; jej semantyka raz po raz przekracza siebie samą, otwierając swe znaczenia na to, co: dziwne, zaskakujące, nieprzewidywalna” – pisze Grzegorz Kociuba, autor wspomnianej recenzji. Całość tekstu dostępna jest pod linkiem:

http://www.poezja-polska.art.pl/fusion/viewpage.php?page_id=154

(p)

III Prezentacje Literackie

III Prezentacje Literackie, 11.03.2011 r., Piotrków Trybunalski

W dniu dzisiejszym na zaproszenie Miejskiego Ośrodka Kultury, Klubu Literackiego „Zakole” oraz miesięcznika „Kurier - Kultura i Rzeczywistość” uczestniczyliśmy w spotkaniu, które odbyło się przy okazji III Prezentacji Literackich w Piotrkowie Trybunalskim. W jego trakcie Krzysztof Kleszcz zaprezentował wiersze z tomu „ę”, a także nowe utwory z projektu swojej drugiej książki zatytułowanej „Trochę mąki, woda”. Natomiast ja czytałem wiersze z tomów „Hostel” i „Zwłoka” oraz teksty napisane w ciągu ostatnich kilku miesięcy.

(p)

Spam

Kawiarnia Literacko - Muzyczna ŚFK, 9.03. Łódź

„To nie jest dobra reklama dla twojej książki” – stwierdził Rafał Gawin, który prowadził mój wczorajszy wieczór autorski – kiedy przyznałem się publicznie, że nie lubię wierszy ze „Zwłoki”. Ale przecież „nie lubię” nie oznacza, że nie cenię. To dla mnie ważna książka – moja emocjonalna „the wall” postawiona w miejscu, do którego po raz drugi nie byłoby już sensu zmierzać. Dlatego czytałem nowe wiersze, a czytając słuchałem ich uważnie: dzisiaj nad ranem zmieniłem tytuł jednego z nich, a w innym puentę. Wczoraj także sporo trudnych i ciekawych pytań ze strony publiczności. Zwłaszcza to z prośbą, abym dokonał psychoanalizy swoich wierszy, przez które brnąłem jak robotnik przez glinę na budowie Nowej Huty. Na koniec, jakby na dowód tego, że jednak tkwi we mnie pewien potencjał marketingowy, przeczytałem kilka wierszy ze „Zwłoki” z towarzyszeniem ambientowych dźwięków Socteau Cirque.

(p)

Procenty, promile

Według badań przeprowadzonych przez Bibliotekę Narodową, tylko 44% Polaków zadeklarowało, że w roku 2010 miało przynajmniej jednokrotny kontakt z jakąkolwiek książką, przy czym książkę zdefiniowano w tym badaniu szeroko – włączając do tej kategorii także albumy, poradniki, encyklopedie, słowniki, a także książki w formie elektronicznej. Dla porównania we Francji procent ten wynosi 69% a w Czechach aż 83%. Oczywiście kategoria określana przez BN jako „przynajmniej jednokrotny kontakt z książką w ciągu roku” dotyczy zarówno osób, które chociaż raz w roku otworzyli książkę kucharską szukając jakiegoś przepisu, jak i tych, którzy czytają książki systematycznie. Jeśli wspomnianą kategorię doprecyzujemy określając jednoznacznie, że za rzeczywistych czytelników uważamy te osoby, które w ciągu roku przeczytały więcej niż sześć książek, procent ten spada do punktów 12. Pozwala to jednoznacznie stwierdzić, że w roku 2010 do ani jednej książki nie zajrzało 56% Polaków. Spośród tych, którzy coś tam jednak czytają tylko 30% interesuje się literaturą rodzimą z czego 13 % podaje, że jest to „literatura wysokoartystyczna”, do której możemy zaliczyć zarówno prozę jak i poezję. Wyniki, ile osób czyta poezję, a w szczególności współczesną poezję polską nie zostały osobno ujęte w sposób procentowy, gdyż w tym przypadku mamy do czynienia z promilami. W obliczu panujących w czytelnictwie tendencji, w trwającym właśnie 2011 roku wypada życzyć wszystkim poetom, aby wspomniane promile nie opuszczały ich organizmów przez czas dłuższy, co przynajmniej zaowocuje tym, że odpowiedź na nurtujące ich pytanie - dla kogo piszecie? – stanie się niezwykle prosta, bo przecież powszechnie wiadomo, że poeci piszą wyłącznie dla siebie.

(p)

Kto zabił Laurę Palmer?

Grinderman "Grinderman 2", 2010.

Publikacja w Nr 3 (9) grudzień 2010 "Arterii".

(p)

Socteau Cirque i ja

Zapraszam w imieniu, itd.

(p)

Gorzów Welcome To

„Ważne są tylko te dni, których jeszcze nie znamy
Ważnych jest kilka tych chwil, tych na które czekamy…”.

(p)

…And Then There Were Three…

„Jeśli chcesz rozśmieszyć Boga,
opowiedz mu o twoich planach na przyszłość”.

Woody Allen

„Wszystko będzie, jak być powinno,
tak już jest urządzony świat”.

Michaił Bułhakow


Komu mówiłaby dzisiaj cokolwiek nazwa Genesis, gdyby muzykom tej grupy po wydaniu debiutanckiego albumu „From Genesis to Revelation”, nie dano carte blanche na nagranie kolejnej płyty? Wiele zespołów z tamtych lat nigdy nie dostało swojej drugiej szansy, tak jak cała rzesza zespołów działających obecnie nigdy nie otrzyma choćby tej pierwszej. Co byłoby, gdyby przed grupą Writting On The Wall, na której koncercie pojawili się przedstawiciele znaczącej wytwórni z myślą o podpisaniu z nią kontraktu, tego dnia „rozgrzewaczami” akurat nie byli Elton John i zespół Wishbone Ash? Czy doszłoby do jego podpisania z tą dzisiaj kompletnie zapomnianą grupą? Jak potoczyłaby się kariera Iron Butterfly, gdyby ktoś nie wpadł na pomysł, żeby jej supportem w czasie tournee po USA w 1969 roku był Led Zeppelin, który dosłownie „ukradł” zespołowi ich koncerty. Po występach Page’a, Planta, Bonhama i Jones’a muzycy Iron Butterfly nie mieli już po co (i nie chcieli) wyjść na scenę. Kim z kolei byłby Led Zeppelin, gdyby nie miał przy sobie takiego managera jak Peter Grant? Jak wyglądałaby historia heavy metalu, gdyby manager John Simpson, w którego „stajni” w pewnym momencie znalazły się dwie kapele: Black Sabbath i Indian Summer – postanowił zainwestować pieniądze jednak w tę drugą grupę? Jaką pozycję miałby dzisiaj zespół Van Der Graaf Generator, gdyby Peter Hammill – jej lider, świadomie nie rozwiązywał grupy zawsze wówczas, kiedy tylko pojawiała się szansa na odniesienie przez nią komercyjnego sukcesu. Czy Jeff Buckley byłby dzisiaj jedną z największych światowych gwiazd muzyki alternatywnej, gdyby zaraz na początku swojej kariery nie utopił się w rzece? Ile zespołów nagrywało kolejne płyty przez całe dekady, ale żadna z nich tak naprawdę nie zaistniała na top listach a dzisiaj prawie nikt o tamtych nagraniach już nie pamięta?

Gentle Giant – brytyjska grupa (obok takich znanych zespołów jak King Crimson i Yes) wytyczająca artystyczne granice progresywnego (symfonicznego) rocka. Jej trzon stanowili muzycy, którzy charakteryzowali się wirtuozerią muzyczną oraz byli multiinstrumentalistami. Bracia Shulman (Ray, Derek i Phil) oraz Kerry Minnear, Gary Green i John Weathers (w późniejszych latach następowały drobne zmiany składu) na swoich płytach nagranych w latach 1970-1980 prezentowali skomplikowane kompozycje, w których spotykały się brzmienia rodem z muzyki klasycznej, folku, jazzu i hard rocka. Nawet wśród zespołów zaliczanych do kanonu muzyki określanej na początku lat 70-tych XX wieku takimi nazwami jak „rock symfoniczny/progresywny/art. rock”, Gentle Giant stanowili awangardę tworząc utwory wywodzące się z muzyki dawnej i atonalnej, wzbogacane partiami zawierającymi technikę kontrapunktu i polifonii. Dzisiaj znani wyłącznie zatwardziałym kolekcjonerom płyt z muzyką progresywnego rocka*.

* Chociaż nie do końca, ponieważ pisząc te słowa nagle przypominam sobie, że przed kilku laty widziałem na ulicy młodego chłopaka w koszulce z charakterystycznym „olbrzymem” (z okładek płyt). Wynikałoby stąd, że w moim 60–tys. mieście zespół ma dwóch fanów. A może koszulkę podarował mu ojciec? Wtedy byłoby nas trzech.

Dyskografia: „Gentle Giant” (1970), „Acquiring the Taste” (1971), “Three Friends” (1972), “Octopus” (1972), “In a Glass House” (1973), “The Power and The Glory” (1974), “Free Hand” (1975), “Interview” (1976), “Playing the Fool: The Official Live” (1977), “The Missing Piece” (1977), “Giant for a Day” (1978), “Civilian” (1980).

(p)