Budowanie od dymu z komina, przecieranie oczu.

Wojciech Albiński "Oświęcimki", Wydawnictwo Nisza, Warszawa 2014 (książka ukazała się w styczniu 2015).

Tyle jest rzeczy, nad którymi nie powinniśmy przejść do porządku dziennego. Sama świadomość tego, że obok nas ludzie cierpią, umierają, płyną gdzieś na łajbach, ktoś obcina im głowy, powinna nas zamrozić. Świadomość niesprawiedliwości społecznej, cynizmu władzy, fałszu dziennikarzy. Ale nauczyliśmy się bezradności, doskonałej obojętności, niepamięci, zdolności do przechodzenia obok. Także obok Oświęcimia.
Moja babcia była w Oświęcimiu, był dziadek mojej żony. Ale nie rozmyślam o tym. Może raz, gdy zastanawiałem się jak o tym opowiedzieć dziecku. Jak wytłumaczyć, że zabijano, torturowano, mordowano, gazowano?

Oświęcim trwa nadal. Nie odstanie się. Albiński napisał o tym w taki sposób, że "byłem w książce" bardzo długo. Słowa trawiły mnie.

Zaciekawia oryginalna forma książki: złamanie tekstu, niezjustowanie go, nieco grubsza czcionka, akapity oddzielone wyraźnie od siebie.
Lubię skondensowaną treść. Dziś takie książki są rzadkością. Nie lubię książek-cegieł, przez które trzeba brnąć. Tu jest ekstrakt treści. 90 stron prozy, która momentami przechodzi w prozę poetycką, czasem w poezję. Autor stosuje kolokwializmy, nawet wulgaryzmy, ale umiejętnie, zasadnie, przekonująco.
Przekaz słowny uzupełniają świetne grafiki inspirowane cyklem obrazów Wróblewskiego "Rozstrzelanie" autorstwa Anny Niesterowicz.

Już w pierwszym tekście - "Ikea" otrzymujemy najważniejsze słowa, które "stworzyły" książkę. Autora olśnił powidok obozu koncentracyjnego. Tłum ludzi przesuwający się między regałami sklepu szwedzkiego koncernu.  

"Rampa. Idą przez nią ludzie, ja jestem z nimi, (...) Dochodzi do mnie, że chociaż wcześniej byliśmy w Ikea (to się nie odmienia) - w jej większej, kolorowej części - to teraz, idąc tak do przodu, do kas, przez magazyny, przypominamy inną sytuację. (...) Że Oświęcim dzisiaj, co już zostało powiedziane tysiąc razy w uczonych książkach, jest metaforą wszystkiego. I że aby tego skojarzenia nie zgubić, ja też powinienem je wypowiedzieć. Zapisywać, gdy ciało czuje dotyk tamtych wydarzeń. Tylko wtedy. Ciało nie kłamie nigdy."

To nie jest może nic nowego w literaturze. Przypomniałem sobie na szybko: wiersz "Rodzinne strony" Krzysztofa Bielenia z tomu "Wiciokrzew przewiercień" (2009r.)

Mijaliśmy po drodze i dęby, i terebinty;
ktoś podnosił na mnie to głos, to piętę.
Pociąg to mknął, to wlókł się do stacji
docelowej tak monotonnie i jednostronnie,
jakby mnie nie wieziono w rodzinne
strony, ale na bezpowrotne zesłanie
w głąb nieznanego mi zupełnie imperium.
Było lato, upalnie; tłok, pora urlopów.
Przeciskając się wąskim korytarzem,
niby miastem ludnym, widziałem ludzi
pokrzywionych, czytających, patrzących
w okno, drzemiących w różnych pozach,
jakby wciąż czekających na swoją kolej
w jakiejś poczekalni, barze czy łagrze.

A potem jeszcze jeden wiersz: "Jestem świnią" Kazimierza Brakonieckiego (z tomu "Chiazma" z 2012 r.)

Autobus, którym jadę do pracy,
zatrzymuje się na czerwonym świetle.
Podjeżdża i staje obok ciężarówka,
wioząca ciepłe świnie do rzeźni.
Autobus wiezie zimnych ludzi do pracy,
ciężarówka wiezie świnie do ubojni.
Kto jest większą świnią,
kto jest bardziej ciepły,
żywy i kto wie, dokąd jedzie?
Między kraty wkłada ryj świnia,
węszy w smogu i na mnie patrzy.
Otwieram okno, aby ją dotknąć,
nie sięgnę, wydłuża pysk świnia,
porusza nosem, czuje, że ją czuję.
Patrzymy sobie w oczy,
nie mówimy sobie prawdy.
Odjeżdża ciężarówka,
odjeżdża autobus.
Mamy zielone światło.
Do rzeźni, do pracy, do grobu.

Zatem Albiński nie wymyślił "powidoku Oświęcimia", ale przekierował rozważania na jakiś wyższy poziom. Oto pomysł, by dać się przewiercić wojenną traumą w sytuacjach współczesnych. Zobaczyć ją w krzyku na dzieci, w otumanianiu ich środkami uspokajającymi, w przemocy domowej, w odczuwaniu głodu, w zabieraniu jedzenia, w pracy na fermie kur, w zabawie w chowanego, w cierpieniach u dentysty, w dzieleniu spadku, w posiadaniu broni, w obserwowaniu powodzian, w widoku ubrań na plaży itd.
Autor założył sobie cel. I opisał jego realizację. Żeby ciało doświadczyło, zbudowało od dymu z komina.

Myślę, że to książka ważna. Albiński przekłuwa na wskroś, kiedy nagle bywa cyniczny: "Jestem dojmująco nieżywy. Jest w tym ogromna lekkość, dryf wiosennych pyłków w wiosennym wietrze, może nawet wolność", kiedy bagatelizuje swoje złe wspomnienia: "Bicie. A tak, było coś takiego", gdy pisze, że jego gniew się wypalił.

Oprócz tekstu o Ikei najmocniejszy wydaje się ten o "Schowku", o znalezieniu "pustki architektonicznej" o wymiarach dwieście na sto osiemdziesiąt w poziomie. Mamy tu dialog z budowlańcem, reakcję na prośby by zagospodarować tę przestrzeń dla Żyda.

Ale i w tych mniej "mocnych" mamy dawki, którymi możemy własne ciało wystawić na reakcję: np. opis przepracowania zwolnienia z pracy koleżanki czyli przejście do porządku dziennego nad jej tragedią. Albo taki cytat:

"W pracy trzyma mnie przyzwyczajenie do strachu. Poczucie, że w zasadzie trzeba się bać, że lęk jest tym, czego oczekuję od życia. Że patrzę na innych, że próbuję ich wyczuć i czuję, że dla nich jestem do zagospodarowania - pudło kartonowe, które jakoś muszą upchnąć, zmieścić."

A tekst pt. "Światło"? On też jest znaczący. Gasnące nagle światło w restauracji, przeżyte jak nagła egzekucja. Świetnie opisane zostało kolekcjonowanie, potrzeba trzymania czegoś na ciężkie czasy. Podszyci jesteśmy tym, że "nad horyzontem słychać szczęk żelaza", wszyscy.
Jeszcze przytoczę taki fragment:

"Rozmawiam z sąsiadem, a przez Warszawę idzie fala powodziowa. Coś tam zalewa, podtapia, przerywa wały przed Górą Kalwarią, jakieś miasteczko musi być ewakuowane - i to jest bardzo fajne, bo coś się w końcu dzieje, jest high, jest podniecenie, jest whoa."

Bardzo podoba mi się tekst pt. "Miłość", szczególnie jego puenta. Po lekturze "Getta" wyobraziłem sobie labirynt wąskich korytarzy, mieszkań. Niezwykłe to, jakieś schulzowskie! Zaglądam do tej książki od paru miesięcy, przecieram oczy.

------------------
Tu można przeczytać fragmenty książki

Topienie Atlantydy, solo na ukulele

BECK - "Morning Phase", 2014 

Płyta spowalniacz. Wszędzie sprzedają energetyki, a tu mamy 11 piosenek wołających "Idiot! Slow Down!" (plus dwa kawałki instrumentalne).

Polubiłem muzykę Becka. Przegapiłem chyba tylko "Modern Guilt", w pozostałych się zasłuchiwałem po wielokroć. Od "Mellow Gold" - bałaganiarskiej płyty z hitem "Looser" (1994), Beck jak wąż zmieniał skórę - nagrywał płyty różnorodne, kipiące pomysłami, zwariowane. Chyba najlepsze były "Odelay" i "Midnite Voltures", ale i na "Guero" - pamiętam - były piosenki, które zapętlałem w odtwarzaczu.

Ma też na koncie dwie zupełnie inne: "Mutations" i "Sea Change", gdzie był smutnym bardem.

W dużym uproszczeniu "Morning Phase" jest dopełnieniem tamtych.

Ta płyta przeleżała u mnie na półce. Przyszedł jej czas w upalne dni "nicnierobienia". Idealne, by snuła się ta muzyka przez cały dzień. Nienachalnie, spokojnie, do śniadania, do kawy. Godot przyjdzie albo i nie. Wiersz się napisze, albo nie.

W "Morning" statyka, aż uderza. Leniwe akordy, jakieś cymbałki brzdąkają. "Czy możemy dziś rano zacząć od nowa?" - pyta jakby z głupia frant. Gloryfikacja "nowego początku" przyjmuje w refrenie wręcz patetyczny charakter. Pogodzenie się, zwolnienie, przyznanie się do bezbronności.

"Heart is a Drum" zagłusza ranę. Twoje serce to bęben. Dojść tak daleko, żeby zobaczyć jak zamykają bramy? 

W ulubionym "Say Goodbye"  Hansen cedzi słowa przez zęby. Powtarza "Goodbye", a gitarka odgrywa śmieszne solo. Pękają kości i spada kurtyna, a tu solo na ukulele.

"Blue Moon" (pierwszy singiel z płyty) to spowiedź samotnika, wędrowca, który ma już dość tułaczki. Zdrajca na kolanach prosi naprawdę przejmująco.

W "Unforgiven" znów wolne tempo, wołania: "Niewybaczony czas będzie czekał na ciebie gdzieś". Senna piosenka, takie niby-nic. Przepracowywacz zmartwienia.

Siódmy utwór - "Wave" od razu przypomina "Pyramid Song" Radiohead - jedną z najpiękniejszych piosenek świata. Gapimy się w toń. Topimy Atlantydę, patrzymy w zmarszczki na wodzie. Doskonale samotni w monotonnie powtarzanym Isolation.

"Don't Let It Go" z zaklinaniem, by nie pozwolić. Trochę bez wiary.

Weselej jest w "Blackbird Chain" gdzie Hansen ze słowa "Never" robi sobie jojo. I naprawdę nieźle nim wywija. Oczyma duszy widzę, że na głowie ma kapelusz i wreszcie dopija małe espresso, które dobrze robi muzyce, która nagle robi się pełna niespotykanych barw. 

W "Turn Away" - Beck czaruje głosem, czuję w tym naśladownictwo duetu Simon and Garfunkel. Odwróć się od ciężarów swojej przeszłości - naucza. To magia dla diabła. Odwróć się od dźwięku własnego głosu.

"Contry Down" to znów samo piękno i dobro. Powrót na wieś, harmonijka, droga na Ostrołękę, gospodarstwo agroturystyczne, mleko prosto od krowy.

No i coda: "Waking Light", która każe otworzyć oczy z budzącym się światłem. Łudzę się, że Beck czytał moją książkę, a może tylko motto do niej, które brzmi "Budzę się na dobre i dobre przychodzi".

Nagroda Orfeusz dla Janusza Szubera

Janusz Szuber otrzymał Nagrodę im.K.I.Gałczyńskiego za tomik "Tym razem wyraźnie".  Z powodów zdrowotnych laureat nie odebrał nagrody osobiście. Przyznano też Orfeusza Honorowego - pośmiertnie Feliksowi Netzowi za tom "Krzyk sowy" i Orfeusza Mazurskiego dla Katarzyny Citko za "Post Tenebras Lux".

30 tom Kwadratury

Ukazała się kolejna książka w serii poetyckiej Kwadratura - zbiór wierszy warszawskiego poety Adama Raczyńskiego nosi tytuł Poza tym wszystkim. Tym razem, co nietypowe dla Kwadratury, książka nie zawiera ilustracji. Typograficzną okładkę w jaskrawym, żółtym kolorze zaprojektowała Paulina Taborowska.

Wiersze Adama Raczyńskiego to na ogół krótkie, poetyckie obrazki, ukazujące fragmenty pejzażu - miejskiego bądź nadmorskiego. Uważnym obserwacjom rzeczywistości towarzyszy nastrój melancholii, kontemplacji, wycofania. Kurort po sezonie, noc na ulicach miasta, małe stacyjki i puste uliczki, po których czasem przemyka ktoś w garniturze z polara.

Adam Raczyński urodził się w 1975 roku w Warszawie. Opublikował tomy wierszy: Chorobal (1998), Otwieracz (2004), Obce wanny (2006), Słońce Północy (2011). Wiersze publikował m.in. w „Akcencie”, „Czasie Kultury”, „Kresach”, „Studium”, „Ricie Baum”, „Wyspie”, „Pograniczach”. Mieszka w Warszawie.

9 lipca w ŁDK w Łodzi odbędzie się spotkanie promujące książkę. Wstęp wolny. 

 

Więcej na E-kalejdoskop:

Nagroda im.Szymborskiej 2015 - Nominacje

Od jakiegoś czasu znamy Nominowanych do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej. Spośród 214 tomów zgłoszonych do konkursu wybrała piątkę nominowanych, w tym książkę autora z Łodzi - Macieja Roberta.

• Roman Honet "świat był mój" (BL)
• Jakobe Mansztajn, "Studium przypadku" (WBPiCAK)
• Mirosław Mrozek, "Horyzont zdarzeń" (Fundacja Literatury im. Henryka Berezy)
• Jacek Podsiadło "Przez sen" (Ośrodek Brama Grodzka – Teatr NN)
• Maciej Robert, "Księga meldunkowa" (WBPiCAK)

Kapituła ogłosi nazwisko laureata 24 października 2015 roku. Gala wręczenia Nagrody odbędzie się tego dnia w Krakowie.

Nominacje Orfeusza 2015

5 czerwca jury IV edycji Nagrody im. K. I. Gałczyńskiego ORFEUSZ  za najlepszy tom poetycki roku, w składzie: prof. Jarosław Ławski (przewodniczący), Tomasz Burek, prof. Wojciech Kudyba, Antoni Libera, prof. Wojciech Ligęza, spośród dwudziestu nominowanych wcześniej do nagrody książek, wyłoniło finałową piątkę.

Są to dwie książki Wydawnictwa Literackiego:
"Tym razem wyraźnie" Janusza Szubera i "Wyręka" Jarosława Mikołajewskiego, książka TOPOS-u: "Prędka przędza" Zbigniewa Jankowskiego, książka Wydawnictwa Sic! "Pastuszek Chełmońskiego" Jarosława Marka Rymkiewicza i "44 Sonety brynowskie" Tadeusza Kijonki Wyd. Sonia Draga z Katowic.
Decyzją jury laureatką ORFEUSZA MAZURSKIEGO została Katarzyna Citko za tomik "Post tenebras Lux" (Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana, Białystok 2014).  Laureat Nagrody ORFEUSZA zostanie ogłoszony 4 lipca podczas uroczystej gali wręczenia nagrody w Muzeum K. I. Gałczyńskiego w Praniu. Zwycięzca otrzyma 20 tys. zł i granitową statuetkę autorstwa Rafała Strumiłły, natomiast laureat ORFEUSZA MAZURSKIEGO – 5 tys. zł. Laudacje do nominowanych tomików wygłoszą członkowie jury, a wiersze finalistów będzie interpretowała na scenie Anna Cieślak.

Program Złotego Środka Poezji 2015

Słońce nam przyświeca. Wiatr sprzyja.

MICHAŁ KSIĄŻEK "Nauka o ptakach",  Fundacja Sąsiedzi, Białystok 2014.

„Nauka o ptakach” to poetycki debiut autora. Wcześniej Wydawnictwo Czarne wydało jego reportaż o Jakucji. Krótkiego blurba na okładce napisała Julia Hartwig, książka dostała nominację do Nagrody Nike.

Oto proste, jasne frazy. Piękne otwarcie: „Tuż po przebudzeniu / nerwowo szukam powodu”. Przez „anioła stróża” ze strony 8 – przyszło skojarzenie z poezją Jana Twardowskiego. No a gdy zerknąłem na spis treści... Wyleciały stamtąd: pszczołojady, piegża, błotniak, jaskółki, potrzeszcze, trznadel, zięby, bocian czarny... I jest co obserwować! Ta charakterystyczna franciszkańska fraza, afirmująca świat i jego stwórcę. Właśnie mija 100 lat od urodzin „księdza od poezji”, co pisał o pliszkach, co je o zmroku widać, czy o bekasie, co gwiżdże stale dwie sylaby. „Tobie derkacz w zbożu” - zachwycał się mistrz-Jan i Michał Książek podąża tym tropem.

Jak mam zresztą nie polubić wierszy Książka, skoro sam podchwyciłem ornitologiczne tematy w swojej książce „Ę” (wiersze „Ornitochoria”, „Raniuszek”, „Trel”, „Latanie”)? Czytało się w dzieciństwie Jana Sokołowskiego...

Na stronie 9 znajduję wiersz idealny pt. „Drugie śniadanie”. „Robienie kanapek do szkoły / jest takie ontyczne”. (Ontologia – nauka o bycie; dział filozofii zajmujący się teorią bytu, charakterem i strukturą rzeczywistości).
„Przez plasterek wędliny prześwituje sens,” - o tak, ta codzienna czynność, także mi jest bliska. Kiedy mój syn sprawdza, co też mu przygotowałem, czy nie ukryłem tam czegoś niesmacznego – o zgrozo! „dokładnie jedno włókno.”
„Te kanapki stanowią mnie, / konstytuują / lepiej niż światopogląd albo czasowniki / w pierwszej osobie.” Czułość tych zdań jest ujmująca. „Zdobywanie pożywienia dla dzieci. Tak / to może być powód. // Tylko co robić z resztą dnia i / czasu?”
Jest jeszcze puenta, której zazdroszczę autorowi: „Dźwignąłem górę, przeniosłem ją, / ale krzywo postawiłem. / I nie mam już siły poprawić.”
Wiersz do podręczników! Niech proza współczesna tam będzie obok klasyki.

Obserwacje ornitologiczne stanowią clou książki. Są naprawdę udane, w punkt. Precyzją języka przypominają wiersze Wisławy Szymborskiej.

Te wiersze są zachwytem, są „za pięknem”. Rzućmy garścią cytatów: „Dzierzba gąsiorek, kopciuszek i ja / od rana karmimy nasze dzieci. // Mieszkam w ich terytorium lęgowym, / na skraju rewirów łowieckich, / czyli jakby w kuchni. // Słońce nam przyświeca. Wiatr sprzyja.” Że w zasadzie nie różnimy się od dzierzby i czarnego kopciuszka? Czy to nie jest zbyt banalne? Książek nie pisze zbędnych słów, precyzyjnie odmierza frazę, znajduje celne zestawienia: „Nasze skrzydła, dłonie, obawy, radości. / Zmysły, ruchy, zdziwienia, głosy. / Nasze zmęczenie. / Wypełniają świat po krawędzie płotu.”

Albo to: „Dziś rano jadąc na rowerze / wyprzedziłem piegżę / Sylvia curruca”. Piękno nazw łacińskich! I dalej: „przez moment / lecieliśmy dziób w dziób”.

Jakie tematy odnajdziemy jeszcze w tomie? Jest o strachu („bezradny żuk w panice / spod dźwigniętego kamienia”. O uwznioślaniu chwil: „To jest nasz dom. Robimy tu naleśniki / i szczęście.” O tym, że trzeba się pogodzić z tym, że nie pisane są nam rzeczy wielkie. O braku czasu. O tym, że można filozofując odstąpić od wyrywania perzu i „nie przerywać szlachetnego szumu fotosyntezy”.
Czy wśród tych jasnych barw jest trochę mroku? Tak. W wierszu „Sprzątanie” jest trwoga, którą wywołuje składanie ubrań nieobecnych dzieci. W wierszu „Błotniak stawowy” mowa jest o śmierci, a ofiary tego drapieżnika przywołane są po nazwach łacińskich.

Oprócz przyrodniczych (głównie ptasich) wierszy znajdziemy też takie, które dotyczą innych rzeczy: kalendarzy („Wolę kalendarze od Biblii i Koranu.”), regałów pełnych książek, map, butów. Zwyzywane w nich od najgorszych są... grawitacja i równowaga. Jest też jeden zaangażowany antynacjonalistyczny - „Podpalanie drzwi”.

Najistotniejszy jest ów akcent franciszkański. Dostrzec siebie, swoje podobieństwo w przyrodzie. Piękno takich fraz: „Na suchej olszy odpoczywał tam rybołów, / zmęczony drogą / i głodny.”

Fink nie śpiewa o kwiatkach

FINK - "Hard Believer", 2014.

Płyta do zachwytu. Patrzenia na świat ze spokojem. Do afirmacji świata, zgody. Fink siada na schodkach ze swoją gitarą, łapie właśnie ten akord, uderza w struny właśnie w ten sposób.

Fin Greenall – brodacz (hipsteria pełną gębą) wcześniej zauroczył mnie swoim krążkiem „Perfect Darkness”, wciąż uwielbiam go włączyć późną porą. Od pół roku słucham też „Hard Believer”. To nie jest płyta do zakochania od pierwszych dźwięków. Wchodzi powoli. Bluesowe mantry, monotonne drążenie skały kroplą dźwięków. Aż, któregoś dnia, słuchając Finka doznajesz objawienia, że to twoja ulubiona płyta.

Numerem jeden jest „Sheakspeare”. „Dlaczego uczono nas Szekspira, gdy mieliśmy zaledwie 16 lat? O Romeo, on myśli, że to miłość. Te wszystkie udawania i pocałunki słane z balkonu? (…) Ty, nauczyłaś mnie tak dużo o sobie. Nauczyłaś mnie miłości. Teraz, nie uczę się niczego.” To powtarzane, narastające: „And learn nothing” robi niezwykłe wrażenie. To jest ten moment, który każe napisać światu „Słuchajcie tej płyty”.

Chociaż tekst niewesoły: kochając jesteśmy tępi i nigdy nie zrozumiemy się nawzajem, będziemy popełniać błędy, ranić się wzajemnie. Przewróć stronę czytelniku Szekspira i zobacz co jest na końcu.

Płycie można zarzucić pewną monotonię środków wyrazu. Ale to po prostu płyta, która sprawdza się nie w każdym momencie. Gdy chcesz się wyciszyć, uspokoić, przepracować coś. Wyróżniam przepiękny „Looking Too Closely” - zaczynający się od „This is a song about somebody else / So don't worry yourself, worry yourself”. Lekko kaznodziejski tekst o tym, że ze strachu przed zranieniem rezygnujemy z życia. W refrenie robi się radiowo, coś jak wczesny Coldplay.

Kawałek tytułowy to ciężkawy, toporny bluesior. „Niedowiarku, widzę jak światło przychodzi”. Dobry na złapanie dystansu, w sam raz na przebudzenie.

„Green and Blue” - to po prostu smutna piosenką z motywem pióra i papieru, niewysłanego listu. Prawdziwy dół zapewnia song numer trzy - „White Flag” - kawałek godny najlepszych nagrań kultowego Portishead. Psychodelicznie, narkotycznie. Poddaj się.

Rozedrgany „Pilgrim”, o tym, że za dużo się przeszło, żeby teraz krzyknąć „Wszystko jedno”. Czy da ci moc ten napór dźwięków? Czy da ci siłę do wskrzeszenia?

„Two Days Later” - jakbyśmy płynęli, spokojnie wiosłując. Piękny refren: „Teraz wiemy, gdzie jesteśmy, na czym stoimy i gdzie upadamy.”

Kiedy śpiewa o warstwach: „Layers on layers, layers on layers” przypomina mi się tekst ze znanej kreskówki o ogrze. Ale nie ma tu humoru, Fink nie śpiewa o kwiatkach. Tęsknota, listy, przestrzeń między nami pusta jak próżnia.

„Too Late” - mógłby być piosenką pod napisy końcowe w jakimś tragicznym filmie. Świetnie nadaje się jako tło dla przegranych. Wyobrażam sobie mecze piłkarskie: jeden sektor śpiewa „We Are The Champions”, drugi - „Too Late” Finka, gniotąc butami plastikowe kubki, zwijając flagi, godnie opuszcza stadion.

Na zakończenie jest trochę luzu. Spadliśmy na samo dno, ale już dobrze: „It's All Right”.

Sendecki i Książek z Nagrodami Silesius

Silesiusy wręczone. Wrocławską Nagrodę Literacką Silesius za całokształt twórczości (100 tys. zł) otrzymał: Jacek Podsiadło. Nagroda za książkę roku (50 tys. zł) przypadła Marcinowi Sendeckiemu za „Przedmiar robót”. Michał Książek za „Naukę o ptakach” zwyciężył w kategorii debiut - (20 tys. zł).