piątek, 2 września 2011

Fiszki na drzwiach lodówki (4)

Na stronach internetowych portalu reymont.pl przeczytałem informację, że Wydział Kultury Urzędu Miasta w Łodzi ogłosił wyniki drugiej części tegorocznego konkursu na dofinansowanie – i tu uwaga, cytuję to dokładnie – „wydania niskonakładowych, niekomercyjnych publikacji związanych z Łodzią”. Wśród „wydawniczych szczęściarzy”, znalazły się niewątpliwie ciekawe i inspirujące; monografia archektoniczna, książka „o zapomnianych łódzkich bohaterach” oraz historia łódzkich browarów. Jak wieść niesie opiniującymi „wydawnicze żywoty” byli pracownicy polonistyki Uniwersytetu Łódzkiego. Nie znalazły w ich oczach uznania zgłoszone do konkursu powieści, tomiki poezji i (o dziwo!) monografia o Janie Machulskim (który z całą pewnością jest „niezapomnianym bohaterem” łódzkiego środowiska filmowego). Nie piszę o tym z kpiną, z całą pewnością to, co zostanie dzięki dotacji UMŁ wydane, na to wydanie zasługuje. Po prostu głośno zastanawiam się nad słusznością filozofii, która towarzyszy konkursowym wyborom i urzędowym priorytetom. Skoro rzecz dotyczy „niskonakładowych, niekomercyjnych publikacji związanych z Łodzią”, rozumiem, że aspekt promocyjny z samej definicji znaczenia słów „niskonakładowy” i „niekomercyjny” nie wpływa znacząco na ocenę opiniujących. Z tego też względu dopisek „związanych z Łodzią” stanowi zapis czysto formalistyczny, ponieważ ze wspomnianych powyżej względów, nie będzie w sposób znaczący promował tego miasta. Z drugiej strony, co w dzisiejszych czasach najpełniej posiada cechy niszowości, jeśli nie tomik z wierszami właśnie? Autor „portalowego newsa” zamieszczonego na „reymoncie” stawia na jego końcu retoryczne pytanie: „A może mamy za słabych autorów?”. Pytanie jest prawdopodobnie ironiczne (jeśli tak nie jest, zostało postawione fałszywie), albowiem co najmniej dwóch autorów, których projekty tomików poetyckich zostały do konkursu zgłoszone przez łódzkie SPP i odrzucone przez komisje wydawniczą, nie pochodzi z Łodzi i nie mieszka w tym mieście. Co więcej, miałem okazję poznać twórczość poety i poetki, o których akurat piszę, a których wiersze nie zdobyły niestety uznania w oczach kompetentnego „ciała polonistycznego”. To dobra poezja, nagradzana w przeszłości w rozmaitych ogólnopolskich konkursach. Cóż więc decyduje, że niskonakładowa i niekomercyjna książka o browarach Łodzi i regionu uzyskuje przewagę nad pogrążonymi w tej samej „niszowości” tomikami z poezją? W myśl powiedzenia głoszącego, iż nie trzeba kupować od razu browaru, żeby napić się piwa, możemy do woli rzecz sprowadzić do nieco histerycznej parafrazy: „nie trzeba od razu odrzucać poezji, żeby dotowane wydawnictwa nadal mogły bezpiecznie spoczywać w ciemnych zakamarkach urzędowych szuflad, lub w marzeniach o ich posiadaniu, zrodzonych w umysłach hipotetycznych ultra-koneserów”. No chyba, że profesjonalnie wydane kompendium wiedzy o browarnictwie stanie się dodatkiem do pakietów promocyjnych rozdawanych przy okazji festynów i rodzinnego grillowania, jako teoretyczna podbudowa towarzysząca stadnemu stylowi życia i rozrywce statystycznego Łodzianina. Po kilku „browarach” równie dla niego nieczytelna, jak komisyjnie odrzucone wiersze współczesnego polskiego poety.

(p)

2 komentarze:

  1. taka sama sytuacja, jak w wielu "domach kultury", które robią festyny ludowe z orkiestrą strażacką i kiełbasą. brak refleksji, co należy ludziom dać, raczej myślenie - czego ludzie chcą. równanie do dołu.

    OdpowiedzUsuń
  2. tak, problem tkwi w proporcjach - komu to, co masowe, a komu to co niszowe. ale ten medialny,polityczny i społeczny "trynd kolorowych jarmarków" może zrobić tylko dobrze kulturze, której nie można określić mianem "masowej". chcę przez to powiedzieć, że istnieje rozdźwięk pomiędzy "kołtunem kulturalnym" TVN-u czy innego Polsatu,a refleksją kulturaną na jaką stać przecież wiele osób poszukujących jej na własną rękę wśród bardziej ambitnych (często niszowych) propozycji. ta sprzeczna, kulturowa postawa - z jednej jej strony producenci "talk-kultury" i jej masowi odbiorcy, z drugiej ambitna nisza - niemal zawsze skazuje obie te grupy na pewnego rodzaju dyskomfort. kiełbasa i piwo sprawią, że jedni będą syci i zadowoleni do czasu, aż nagle poczują się emocjonalnie martwi, drudzy zaś głodni, wyizolowani i niespełnieni. stąd pytanie brzmi: która kultura jest dla mnie - ta z tłustego menu serwowanego w telewizyjnej garkuchni, czy ta która od czasu do czasu sprawia, że z emocji obgryzam paznokcie?

    piotr

    OdpowiedzUsuń