Niedziela w piątek

Autor: Piotr Gajda


Flota zawitała do portu


Agnieszka Kowalska-Owczarek


Od lewej: Iza Kawczyńska Paweł Podlipniak, Robert Rutkowski
Michał Murowaniecki, Przemysław Owczarek

Krzysztof Kleszcz i Monika Mosiewicz

Chwila zadumy

Zrelaksowani: Kleszcz, Gawin, Bąk

Duo

Agnieszka z Paco de Lucią

Monika

Michał i ja

Wspaniała, tomaszowska frekwencja

„Łódzka Flota Poetycka”, Miejski Ośrodek Kultury w Tomaszowie Mazowieckim – 19.03.2010 r.

Bardzo trudno pogodzić rolę osoby odpowiedzialnej za organizację imprezy, a jednocześnie na niej wystąpić. Dopada Cię stres, że coś się nie uda, nie przyjdą ludzie, bo poezję mają w d…., wyłączą prąd etc., etc. Ale ludzie przyszli, a światło nie zgasło. Wczorajszy dzień był prawdziwym świętem poezji, które w moim mieście obchodziliśmy po raz pierwszy, ale mam nadzieję, że nie po raz ostatni. Już na najbliższą niedzielę przypada Międzynarodowy Dzień Poezji – w Tomaszowie Mazowieckim niedziela była w piątek…

Święto celebrowali: Agnieszka Kowalska-Owczarek, Przemysław Owczarek, Paweł Podlipniak, Iza Kawczyńska, Monika Mosiewicz, Michał Murowaniecki, Krzysztof Kleszcz, Tomasz Bąk, Robert Rutkowski i Rafał Gawin.

Jak już wspomniałem, trudno jest łączyć rolę urzędnika z dolą poety, stąd dla mnie to był kolejny, długi dzień pracy. Niemniej jednak, tego dnia zatrudniał mnie pracodawca, u którego praca jest lekka nawet wtedy, gdy jest ciężka. Na jego szyldzie widnieje napis: „Poezja Sp. z o.o.”

Prezent na osiemnastkę

Autor: Krzysztof Kleszcz

HAPPYSAD "Mów mi dobrze", 2009.

Zespół wywodzący się ze Skarżyska-Kamiennej wyrobił sobie markę. Nie tylko ma komplety na koncertach, ale wszyscy śpiewają znając na pamięć teksty. Przekonałem się też, że koszulkę z logiem happysad noszą wyłącznie świetni młodzi ludzie. To swoisty napis: „czuję”, a w dzisiejszym „zimnym” świecie to wyróżnik.

Piąta płyta zespołu jest wg mnie najdojrzalsza, i muzycznie, i tekstowo. Przyznam jednak, że mnie podobał się już „programowo niedojrzały” singiel z pluszowym misiem. I właśnie ta młodzieńcza nadwrażliwość stanowiła o uroku np. „Nieprzygody”.

Zespół został wreszcie doceniony przez krytyków - doczekał się okładek w „Lampie” i „Teraz Rocku”. Dorobił się jednak, też sporego grona antyfanów. Choć Kawalec nie ma z tym problemu (wyśpiewuje wszak „Wiecznie się wzruszam i mięknę, chociaż to takie dziewczęce”), to daleko idące zarzuty zbyt "miętkiej" muzyki, odpiera ostatnim wersem pierwszej piosenki.

Zatem happysad to przede wszystkim bezpretensjonalne teksty, z którymi może utożsamić się każdy młodziak, albo ktoś komu miłe jest wspominanie swoich osiemnastu lat. Ten kto był kiedyś zagubiony („nie wiem” użyte 8 razy w tekście „Ciało i rozum” – aż przypomina mi Janerkowe „Raczej” z „Fiu Fiu”), zakochany po uszy (bo chyba tylko zadurzenie może usprawiedliwić cokolwiek karkołomną frazę „obwoluta twoich ramion i ud”) – płytę wysłucha z przyjemnością.

Utwór „Nie ma nieba” to rozterki, kogoś kto utracił wiarę w Boga, podane naprawdę przekonująco: „Nie bo tu nie ma nieba, jest prześwit między wieżowcami”.
Z drugiej strony zaś w „nie wszystko jest made in China” można wyczytać wiarę w drugiego człowieka. Najbardziej udanym tekstem jest delikatne „Taką wodą być” z wodnymi metaforami . To też wyróżniająca się kompozycja i aranżacja. Fajnie współbrzmi tu damski głos Kasi Gierszewskiej, wdzięczny niczym Nosowskiej.

I miłość, miłość: w „Kostuchna” – pełna nastoletniej energii w szalonym biegu, w „Pętli” - wykrzyczana na przekór światu, w „Pani K” przeklinana – nazywana „samicą psa” i „pieprzoną zgagą”. Pastiszowe „W piwnicy u dziadka” i „My się nie chcemy bić” dodają trochę powietrza, choć zapewne spodobają się tylko tym, którzy lubię słodkie.

Płyta dla młodych duchem. Ja ją dostałem na swoją osiemnastkę. Drugą.

Mój wiersz tygodnia (14)

Autor: Piotr Gajda



LUIZA (fragmenty)

Krajobraz I

Luizo... Ja wiedziałem tu uderzy piorun
Nad drzew błogosławieństwem zwisa jasny miecz
Pagórki zapylone motylem wieczoru
Wąwozy ścieżki szosy przeszedłem wzdłuż i wszerz

Szedłem tędy śpiewając niosąc biały narcyz
Słuchałem bzdur wierutnych kipiącego serca
I wracały na tarczy (krwawej słońca tarczy)
Poległe tu marzenia moje i bluźnierstwa

Tutaj Eros prowadzi srebrnopióry rower
A Herkules z rodziną je jajka na twardo
Diana wiedzie wilczura... mych ulic bogowie
Tu bogowie bogowie hulają co się zowie
Krzywoprzysięstwa dyszą popędliwe wargi

Lecz gdy widnokrąg oko rozszerzy czerwone
Miasto jak pięść pancerna nieomylnie grozi
I niesyty radości ten jarmark ubogich
Stąd ten piorun ukryty i ten miecz wzniesiony

Ogród Luizy

W czerwcu najpiękniej ogród zakwita Luizy
Którego nieistnienie zabija jak topór
Zawieszony na tęczy pod gwarancją wizji
Rozżarza się w olśnienie purpurowych kopuł
W czerwcu najpiękniej ogród zakwita Luizy

Luiza której lekkość gracja i swoboda
Metal z różą a krzemień z obłokiem kojarzy
Biega bezbronna w ciemnych lewadach ogrodu
Serca wyryte w korze mając na swej straży
Luiza której lekkość gracja i swoboda

Kawalkada dąbrowy czujność sarnich blasków
Gamę śmiechu Luizy powtarza gdy ona
Rozrzucająca włosów rozgwiazdę na piasku
Poddaje nagie gardło śmiechem zwyciężona
Kawalkada dąbrowy czujność sarnich blasków

Łaskę Luizy może zdobyć tylko męstwo
Pewność rzutu i nerwów szaleńcze napięcie
Zwycięzco umazany gęstą krwią zwierzęcą
Przynieś jej lwią paszczękę i serce łabędzie
Łaskę Luizy może zdobyć tylko męstwo

Prostotę tajemnicy ogrodu Luizy
Labiryntów i altan puszcz i klombów kwietnych
Ptaszarni i rykowisk gonów gazel chyżych
Pojąć potrafi tylko prawy i szlachetny
Prostotę tajemnicy ogrodu Luizy

Którego nieistnienie zabija jak topór
Realnością śmiertelnych poczekalni ziemi
Przeklęty rojeniami dzieci i idiotów
Wydrwiony mgieł nonsensem ginie w neurastenii
Którego nieistnienie zabija jak topór

Pętla architektury

Dzieckiem w kolebce kto łeb urwał hydrze,
Ten młody zdusi centaury
[Mickiewicz]

Za dużo pustych spojrzeń wdeptałem tu w ciszę
Wierzchołków starych strychów legend cudzych okien
Więc dziś łagodne miasto odwet bierze mści się
Rażąc mnie znad kopuły ognistym obłokiem

To biegną na mnie wieże z betonu i spiżu
Beczący łeb bezkrwawo mur ucina krzywy
W wesołych łódkach dłoni ukryj mnie Luizo
Przed straszną konsekwencją martwej perspektywy

Lecz urok nie odwróci od skazańca pętli
Zabitego spojrzenia długo krąży astral
Bo kto dzieckiem w kolebce przed chimerą klęknął
Ten młody zginąć musi pod toporem miasta

Książę

Chłopięcy książę mocą przeczucia Luizy
W gorączce się przemyka poprzez chłodne sale
Ściskając krótki mieczyk do cieni się zbliża
Płosząc je spod stóp kolumn wyrżniętych w krysztale

Waleczność księcia duchy zwycięża rogate
Lecz najmężniejsze serce pojąć nie jest w stanie
Dzwonów ciszy w pomrukach elektrycznych świateł
Wież i baszt fatalizmu w bałamuctwie planet

Książę... Królestwo twoje obraca się w popiół
Istotne jest to czego nie osiągniesz nigdy
Osamotnienie spojrzeń bezcelowość kroków
Krew wina puls kryształu konstrukcja obłoków

Rozgrzeszy bieg planety i krater wystygły


Jeśli Andrzej Bursa miałby pozostać w pamięci jako autor jednego tylko poematu, z całą pewnością wybór padłby na „Luizę”. Na szczęście, jeszcze długo po jego przedwczesnej śmierci będzie się czytać wiersze Bursy, jak choćby słynny „Dyskurs z poetą” („wynieś proszę to wiadro / bo potwornie tu śmierdzi szczyną”), „Pantofelka” („milszy mi jest pantofelek / od ciebie ty skurwysynie”), „Miłość” („tylko rób tak żeby nie było dziecka / tylko rób tak żeby nie było dziecka”), czy „Poetę” („poeta cierpi za miliony / od 10 do 13.20”). I chociaż dzisiaj, w świecie ogólnodostępnej kanalizacji, pochwały wszelkiego skurwysyństwa (trzeba być skurwysynem, żeby jakoś przetrwać), prezerwatyw dla trzynastolatków oraz pauperyzacji znaczenia słowa „poeta”, turpistyczne wiersze Andrzeja Bursy nie mają już tej mocy wyziewów kiszonej kapusty i moczu dobywających się z obskurnej bramy, to nadal mimo wszystko (bo nie na szczęście) jest jeszcze wiele takich bram w wielu polskich miastach. Na tle zawilgoconego muru, pleśni, odpadającego tynku i wylewającego się z zapchanej studzienki szamba, w którym tonęli i inni poetes maudits , jak choćby Ratoń, Wojaczek czy Grochowiak, to właśnie Bursa jest autorem prawdziwego arcydzieła, daleko wykraczającego poza ramy przekleństwa Rimbauda i Baudelaire’a. „Luiza”, to niczym niezakłócona iluminacja geniuszu jednego z najciekawiej zapowiadających się poetów przeklętych (przez własny los), który już na zawsze w polskiej literaturze pozostanie meteorem, autorem jednego z najważniejszych poematów w jej historii.

* Andrzej Bursa (ur. 21 marca 1932 w Krakowie, zm. 15 listopada 1957 tamże) – polski poeta, prozaik, dramaturg i dziennikarz, należał do tzw. pokolenia "Współczesności", zaliczany do kręgu poetów przeklętych. Działalność literacka poety trwała krótko, bo zaledwie 3 lata. Zmarł nagle w wieku 25 lat wskutek wrodzonego niedorozwoju aorty serca.

EPO

Autor: Krzysztof Kleszcz

EPO

Szkło dotyka żył. Krew, krew jest gęstym sosem.
Szamani mają na łydkach grzechotki, szamani
mają w ustach landrynki. Czuję jak laur
zmienia się w cierń, słodkie mięso cuchnie.

Nie mogę odkleić ręki od ognia. Wszędzie
żużel. Im wyżej, tym bardziej zapadam się
w hałdę. Jeszcze mam w uszach obietnicę.
Samogłoski w końcu milkną, spółgłoski syczą.

Tomaszów - miasto z dostępem do morza

Prezydent Tomaszowa Mazowieckiego zaprasza na wieczór literacki poetów regionu łódzkiego pt. „Łódzka flota poetycka”.

Spotkanie poprzedzi recital Agnieszki Kowalskiej-Owczarek. Całość poprowadzi Przemysław Owczarek.

Impreza odbędzie się w piątek, 19 marca 2010 r. o godz. 19.00 w Sali Widowiskowej Miejskiego Ośrodka Kultury w Tomaszowie Mazowieckim, ul. Browarna 7.

W skład floty wejdą:
(alfabetycznie)

Tomasz Bąk (Tomaszów Maz.),
Piotr Gajda (Tomaszów Maz.),
Izabela Kawczyńska (Zgierz),
Krzysztof Kleszcz (Tomaszów Maz.),
Monika Mosiewicz (Pabianice),
Michał Murowaniecki (Wiśniowa Góra),
Przemysław Owczarek (Łódź),
Robert Rutkowski (Łódź)

oraz gościnnie:
Paweł Podlipniak (Radom).

Wstęp wolny!

Pomieszczenie - nowość Kwadratury

Wydawnictwo Kwadratura zaprasza 18 marca 2010 r. o godz. 18.00 do Łódzkiego Domu Kultury (ul. Traugutta 18, sala 221) na premierę książki poetyckiej Joli Sowińskiej-Gogacz pt. „Pomieszczenie”. Warstwę plastyczną książki tworzą obrazy Doroty Kiermasz.

Jola Sowińska-Gogacz.
Urodzona wiosną 1971 roku. Zadebiutowała w roku 1992 tomikiem poezji Przednieble, wydanym przez Stowarzyszenie Literackie im. K.K. Baczyńskiego. Absolwentka kulturoznawstwa Uniwersytetu Łódzkiego i autorka pierwszej w Polsce pracy magisterskiej na temat kinematografii islandzkiej (antropologiczna analiza czterech filmów Fridrika T. Fridrikssona). Od roku 1999 członkini Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Literatów. Publikacje w „Tyglu Kultury”, „Kwartalniku Filmowym”, w zbiorze esejów „Na rubieżach ponowoczesności. Szkice o filmie współczesnym” oraz w almanachach poezji grupy literackiej Centauro. Nie bierze udziału w konkursach literackich. Mieszka w Łodzi.
Obecna książka jest powrotem po 19 latach do świata poezji.

„Wiersze Joli Sowińskiej-Gogacz cechuje niezwykła metaforyka i panowanie nad słowem. Obraz świata wyłania się w procesie przeżywania pozornie znanej rzeczywistości. Liczy się każdy przedmiot, zdarzenie, ruch. Jak w rozbitym lustrze - rozpoznajemy portret rzeczywisty, ale jego elementy są „przesunięte”. Przeżywanie (można je tu nazwać także wrażliwością) nie nosi cech buntu, niezgody na oboczność poszczególnych odłamków, przeciwnie - pozwala scalić świat w nowy, uwewnętrzniony ład.
Autorka „Pomieszczenia” swobodnie porusza się w namacalnym i mierzalnym areale spraw
i rzeczy, lecz wie, że ostatecznie ich znaczenie jest w niej samej. Daje wyraźnie do zrozumienia, że to, na co patrzymy ze wspólnego punktu, jest przeżyciem niejednym”
– z recenzji Hanny Prosnak

Dorota Kiermasz.
Urodzona jesienią 1979 roku w Katowicach. Absolwentka liceum plastycznego – specjalizacja snycerstwo. W roku 2006 uzyskała dyplom Akademii Sztuk Pięknych
im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi na Wydziale Grafiki i Malarstwa w Pracowni Malarstwa prof. Ryszarda Hungera i w Pracowni Wklęsłodruku prof. Krzysztofa Wawrzyniaka. W 2008 roku ukończyła podyplomowe studia na Wydziale Informatyki
i Matematyki Uniwersytetu Łódzkiego z zakresu grafiki komputerowej. Brała udział w wielu wystawach zbiorowych i indywidualnych.
Zajmuje się malarstwem i grafiką, łącząc różne idee i techniki. W jej twórczości przedstawienia odwołują się do poszukiwań człowieka przez człowieka, jego odwiecznej chęci panowania poprzez podporządkowywanie. Autorka komponuje płaszczyzny, zestawiając zdecydowane kolory z głęboką czernią. Geometryczne formy przeciwstawiają się piktogramom-pionkom. Opozycje stanowią tu podstawę zarówno kompozycji, jak i sposobu tworzenia.

Spotkanie poprowadzi Piotr Grobliński.

Wstęp wolny!

Jola Sowińska-Gogacz

PiĘknie o Ę

Autor: Krzysztof Kleszcz

W nr 2(10) "Red.-a" ukazała się recenzja mojej książki "Ę".

Po niezbyt pochlebnej recenzji, której autorem był Paweł Kozioł w "Lampie", słowa Sławomira Kuźnickiego są spełnieniem marzeń debiutanta.

Można powiedzieć, że "Jaś doczekał"...

Red.-a najlepiej zamówić w sklepie poezja-polska.

Na bis

Autor: Krzysztof Kleszcz

Analizy poetyckie nie zdarzają się w tygodnikach ogólnotematycznych. Wśród typowych informacji o dyżurach radnych, studniówkach, wśród ogłoszeń i wyników meczów znalazła się jednak analiza mojego wiersza.

Brzeziński Informator Samorządowy - czyli "BIS" w numerze 7(362) zamieścił krótkie omówienie "Po wodzie" - utworu nagrodzonego w I Konkursie Poezji Lirycznej im. Babaryki, którego rozstrzygnięcie odbyło się 9.grudnia (zobacz - relację). Nie ukrywam, że to bardzo miłe.

W kolejnym numerze znalazła się zresztą moja blogowa relacja z imprezy pt. "Babaryko i power".

Wiosna w Radomiu

26 marca o godzinie 20.00 w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Radomiu przy ul. Piłsudskiego 12 odbędzie się wspólny wieczór autorski Teresy Radziewicz, Roberta Miniaka, Pawła Podlipniaka i Piotra Gajdy. „Świetni czterdziestoletni” (taką organizatorzy nadali mu nazwę) wydarzy się w ramach programu 33 Radomskiej Wiosny Literackiej. Jej szczegółowy program znajduje się pod linkiem:

http://www.mbpradom.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=337

Dobry dzień

Autor: Krzysztof Kleszcz

5. 03.2010, POS, Łódź. Z cyklu Łódzka Premiera Literacka promocja tomu wierszy "Zapaść" Joanny Lech oraz 6 numeru kwartalnika artystyczno - literackiego "Arterie".

W śnieżycę i ślizgawicę (na trasie Tomaszów-Łódź widziałem dwa samochody w rowie) wybrałem się na imprezę poetycką. Czy sprawiła to pogoda, czy brak odpowiedniej informacji - w każdym razie frekwencja była raczej mizerna.
W kuluarach rozmawialiśmy, że to smutne: takich imprez nie nagłaśniają dzienniki, np. "Wyborcza" (Wcześniej nie napisała nic o Festiwalu Puls Literatury...) Pisanie o kulturze przegrywa z przepisami na zupę i informacjami o dziurach w jezdni.
Przegrywa i jest to porażka sromotna.

Wieczór zaczął się od dowcipnego animowanego filmu o Łodzi - naprawdę fajna rzecz! Świetne pomysły! Tak pokazana Łódź może się spodobać!

Potem na scenie rządził duet krytyczny Murowaniecki-Gawin. Dwaj "Młodzianie" czytali wiersze i zajawki wojennego numeru Arterii, który można znaleźć w empikach. Arterie nr 6 (właściwie nr 7, bo ukazał się numer zero) wyrobiły sobie już, myślę, dobrą markę.

W nowym numerze bardzo podoba mi się wojenne opowiadanie "Pułapka" Dariusza Eckerta.
Warto przeczytać wiersze nominowanych w konkursie Bierezina m.in.: Jakuba Sajkowskiego, Przemysława Witkowskiego, Rafała Barona, Tomasza Bąka, Joanny Borzęckiej.

Inni autorzy poezji to: Agata Chmiel, Miłosz Biedrzycki, Ewa Chruściel... Zwraca uwagę tłumaczenie (z chorwackiego) fragmentu książki Vedrany Rudan autorstwa Katarzyny Knapik-Gawin "Kiedy kobieta jest kurwą, kiedy mężczyzna jest pedałem"... Wśród stałych rubryk jest np. sporo recenzji (np. nowej książki Sapkowskiego, antologii "Solistki", płyt "Gajcy" i Sabaton), rozmowa Jarniewicz/Jaskuła...

Wieczór autorski Joanny Lech prowadził Przemek Owczarek i Jarosław Zaręba. Jarosław był wyraźnie stremowany, pytał m.in. o tytuł, przytoczył komentarz z portalu poezja-polska, jakoby kopiowała Magdę Gałkowską... (nie jestem pewien, czy warto się pochylać nad niemądrymi tezami). Przemek zaś wnikliwie analizował tomik, przytaczał mnóstwo cytatów. Za najciekawszą frazę uznał "Bliznę po wewnętrznej stronie powieki", za ważne słowa-klucze "światło" i "przełykanie". Doszukiwał się podobieństw do poetyki Romana Honeta.

W trakcie czytania któregoś z wierszy zza drzwi zaszczekał wyżeł - przypomniało to efekty dźwiękowe z płyty "Amused To Death" Rogera Watersa.

Joanna mówiła o konfesyjności swej poezji, o tym, że wiele mrocznych wizji z jej książki pochodzi ze snów. Nie chciała wymienić żadnego nazwiska jako inspiracji, mówiąc, że chce wierzyć w autentyczność swojej poetyki, a zapożyczeniom z Honeta stanowczo zaprzeczyła.
Mnie przekonała. Przyznam, że mi początkowo miałem problem: jak może tej urody dziewczyna kreować w wierszach tak ponury nastrój, w którym "niebo jest rozdęte"?

I fajnie, że autorka ma dystans do siebie i potrafi np. śmiać się z czyjejś interpretacji tytułu "zapaść" w sensie "zapaść się z powodu zjedzenia zbyt wielu rzeczy w czasie świąt".
Dobrym pomysłem - godnym opatentowania - było wpisywanie pytań od publiczności w zeszyt. No tak, ale jedno z pytań brzmiało: czy autorka wolałaby spotkać wilkołaka czy wampira?

No i jeszcze pół-żartem pół-serio mówiła, że nad książką ciążyła klątwa. Że wydawnictwa, które ją chciały wydać padały. Dobrze, że Przemek klątwy się nie przestraszył.

"Nie zostaną po nas nawet puste miejsca" - napisała mi Joanna w swojej książce obok autografu. A ja przypomniałem sobie fragment z mojego wiersza "Zostaną po nas słoje, ktoś je policzy i powie, to był dobry rok, dobry dzień."

Prezentacja "Arterii"

Duet krytyczny Michał Murowaniecki/Rafał Gawin

Fragment filmu o Łodzi

Rafał i Katarzyna, Michał

Joanna Lech, Magdalena Nowicka

Odwołujemy imprezę...- żartuje Andrzej Strąk