poniedziałek, 22 czerwca 2020

Z myszką na policzku

AGNELLUS "BAL DLA UBOGICH. TRIBUTE TO TUWIM", Stowarzyszenie Obszary Kultury, 2019.

Dla Tuwima - uznanie. Wszak jestem z Tomaszowa. Skąd Juliana żona - Stefania Marchew, stąd paru poetów wysyła komunikaty w świat.
Gdzieś tu nad Pilicą, w pobliskim Inowłodzu, autor "Kwiatów polskich" znalazł swoją arkadię. Może to on, jakoś tajemnie, nauczył mnie jak jej szukać, np. gdy będąc dziecięciem słuchałem z trzeszczącego winyla Ewę Demarczyk,  jej "Tomaszów" i "Grande Valse Brillante"?

Potem jeszcze była płyta Buldoga "Chrystus miasta", która wydaje mi się dziełem absolutnym. Potem napisałem "Poemat dla Łodzi. Dźwiganie serca", gdzie Tuwim był obecny w wielu frazach. No i jeszcze to, że Tuwim miał sznaucera, ja mam sznaucera. Zatem hołdów dla Tuwima nie za wiele.

Kłaniam mu się z przyjemnością z każdym odsłuchem tej płyty, którą rozpoczyna piękny pochód basu. "Dzień" ma w sobie wszystko, co powinien mieć rasowy numer rockowy. Od początku zwraca się uwagę na świetną sekcję, na brzmienie trąbki. I na intrygujący wyjątkowy, teatralny głos Agnieszki Kowalskiej-Owczarek, mający coś z Renaty Przemyk, coś z Anny Calvi.

Ta pierwsza piosenka o zawieszonym w powietrzu oczekiwaniu, przeczuciu jakiejś odmiany ma  trochę złowrogi nastrój, wyśpiewany z jakąś mistyczną egzaltacją. "Kto on zacz - nie wiem, lecz wszędzie Go czuję... " - pisał w innym wierszu w tym tonie Tuwim.

Dalej zaskakuje uspokojenie, bo po tytule można się było spodziewać punkowego hałasu. Jest więc trochę oksymoronicznie - "spokojna burza". I bardzo mi się ten paradoks podoba. Gdy cielą się chmurzyska sięgam więc już niekoniecznie, jak kiedyś, po piosenkę New Model Army z "Thunder & Consolation", a właśnie po numer 2 na płycie Agnellusa.
Podoba mi się emfaza w słowie "oczyma", lubię jak tańczą szare chmurzyska przy "Rozpacz nadciąga" i jak smętnie wiszą przy "Zamknij życie. Otwórz śmierć. Już błyskawice".

"Kamienice" z początku pamiętam mi "nie podchodziły". Po prostu Buldog śpiewał to inaczej. Ale po iluś tam przesłuchaniach twierdzę, że obie wersje są kongenialne. Uwielbiam ten tekst, jego klimat. Te szczurze klatki schodowe, "tunel stojący sztorcem ku górze", "palą zapałki czytają kartki na drzwiach przybite. Jeszcze nie tutaj!" Szukanie po omacku drzwi swojego domu, "dźwiganie serca i zdyszanych płuc" - piękna metafory ludzkiej bezradności.

Numer cztery "Rozmyślania" - błahy i zwiewny. Fajnie zrzuca ciężar poprzedniego numeru. Lekki jak narzuta.

"Słowisień" cały utkany z neologizmów. Można? Można! Wyobrażam sobie jak Miron Białoszewski chowa się w szarej nagiej jamie. Oto potęga języka, który igra sobie ze światem, robi sobie co chce!

"Właściwie" ma piękny riff na początku i stawia fundamentalne pytania. Przypomina mi piosenka Maleo do wiersza Tadeusza Gajcego z frazą "Przeszywa mnie słodka świadomość, że jestem, że czuje i patrzę, i słucham..." Gdy się wsłuchać, a wsłuchuję się z każdym przesłuchaniem, projektuję sobie poetę-samotnika, który swoją poetycką modlitwą ratuje świat.

Pieśń "Solenizanci" ma szacunek dla wszystkich ludzi świata. Tych, których egzystencja prosta, albo smutna, albo trudna. Zrównuje nas wszystkich to, że raz do roku obchodzimy urodziny. Tuwim wierzy, że w ten dzień, stwórca winszuje wszystkim nawet najbardziej utrudzonym.

"Malarz" z piękną - nieco w stylu Świetlików - melodią, zachwyca. Czy to pean dla dymu papierosowego? Raczej dla tego, co można wydać z siebie, jeśli się umie. Hymn dla własnego świata, marzenia, pragnienia. Zaśpiewajcie to z Agnieszką, za Tuwimem. Tylko żebyście zdążyli. Bo już skrada się "niespodziewanka" "Śmierć" z brzytwą w zębach, z szyderczym śmiechem.

Na tej płycie jest logo Białej Fabryki. Słucham do zagłuszenia, aż łeb mi opada obok komputera i odciskam sobie komputerową myszkę na policzku.

Informacje o płycie:
https://bialafabryka.blogspot.com/2019/08/bal-dla-ubogich-tribute-to-tuwim.html