Metafizyka

Autor: Piotr Gajda

W niedzielny wieczór pozwalam sobie na odrobinę bezproduktywnego odpoczynku po ciężkich, zawodowych przejściach mijającego tygodnia. I zupełnie bez powodu przypominam sobie postać poety z kultowego filmu Marka Piwowskiego uosabiającą kwintesencję „poetyckiego freaka”, niezrozumiałego dla nikogo i kompletnie pokręconego. W książce „Rejs – czyli szczególnie nie chodzę na filmy polskie” Macieja Łuczaka (Prószyński i S-ka, Warszawa 2002) odnajduję więcej informacji na ten temat:

„Leszek Kowalewski (Poeta albo „Missisipi”). Rejsowego poetę przezywano „Missisipi”, bo o tej amerykańskiej rzece śpiewał podczas castingu do filmu: „Missisipi, moja rzeko”. W rzeczywistości również był poetą. Samodzielnie wydał własne „Wiersze niewybrane” w nakładzie jednego egzemplarza. Maszynopis liczył 196 stron. Otwierał go wiersz „Do matki”:

Nie zastaniesz mnie matko w domu
Nie zastaniesz mych oczu głębokich
Tylko płacz niepotrzebny nikomu
Da się słyszeć wśród dolin szerokich

W słynnej scenie poeta deklamuje zebranym, stojąc obok Kaowca, że chciałby własnym pisaniem zapobiec moralnemu upadkowi. Gdy kończy swoją kwestię, rozlegają się oklaski, a kamera pokazuje go wśród zebranych. Leszek Kowalewski zasługuje więc na miano poety metafizycznego...”.

POETA

Proszę państwa chciałem coś powiedzieć na temat właśnie... właśnie poezji, tego czym się właśnie zajmuję.Chciałem powiedzieć, że poezja jest to jakieś...

MAMOŃ

No panie nie można pana w ogóle zrozumieć no... Niech pan idzie na środek. I niech pan mówi głośniej no...No idź pan na środek.

POETA

Dzień dobry państwu. Chciałem powiedzmy opowiedzieć o sobie troszeczkę i zainteresować was swoimi... Swoją poezją, która w zasadzie jest jakoś... Yyyy... Jakimś czynnikiem, który po prostu pozwala mi na... Poznanie ludzi, wejście w ich prywatne troski ich życie...

GŁOS Z SALI

Niech wyraźniej pan mówi do pana może bo...

POETA

I dlatego też właśnie chciałbym po... powiedzieć jak... w jakim przypadku powstaje moja poezja. Jest to w zasadzie dziwna rzecz. Tak dziwny jak... jak ja sam jestem. Mam swój intymny świat, w którym żyję. I wszystkiego tego jest wam brak co ja mam: smutek i... i nostalgia.

INSTRUKTOR KO

Yyyy...

POETA

Smutek i nostalgia.

INSTRUKTOR KO

Smutek i nostalgia!

GŁOS Z SALI

Nie słyszymy...

INSTRUKTOR KO

Sm... Smu... Smu... Smutek i nostalgia!

POETA

Nie jest mi łatwo pisać na temat powiedzmy na... na pod... Podrzucony temat.

INSTRUKTOR KO

Na jaki? Przepraszam na jaki?

POETA

Na podrzucony temat.

INSTRUKTOR KO

Na podrzucony?

POETA

Tak.

INSTRUKTOR KO

Nie jest panu łatwo na podrzuc... na... na... na podrzucony temat pisać.

POETA

Dlatego też moim... moim tematem...

INSTRUKTOR KO

Tak.

POETA

Powiedzmy dłuższym tematem to, który kontynuuję w dalszym ciągu

INSTRUKTOR KO

I co? Co?

POETA

Którym... Który kontynuuję w dalszym ciągu.

INSTRUKTOR KO

Jak? Jak? Jeszcz...

POETA

Kontynuuję w dalszym ciągu...

INSTRUKTOR KO

Kontynuuję!

POETA

Jest piękno przyrody... Takiej przyrody jaką widzę ja.

INSTRUKTOR KO

Ptaki przyrody?

POETA

Takiej przyrody jakiej widzę... Jaką widzę ja. Powiedzmy takiej dzikiej natury. Nieokiełzanej. Zzzz... Powiedzmy z walorami właśnie tej ar... najbardziej artystycznymi.

INSTRUKTOR KO

Aha. Pan mówi teraz... mówi o przyrodzie teraz.

POETA

Trudno mi jest mówić tak od... Do was w tej chwili, bo znamy się parę... parę chwil, ale już potrafię z waszych twarzy...

INSTRUKTOR KO

Tak.

POETA

Dowiedzieć się... W zasadzie cząstkę waszego przeszłego życia.

INSTRUKTOR KO

Przesz... Przyszłego?

POETA

Przeszłego.

INSTRUKTOR KO

Przeszłego. Naszego przeszłego życia.

POETA

Gdybym był jasnowidzem mógłbym...

INSTRUKTOR KO

Gdyby pan był jasnowidzem.

POETA

Mógłbym... Mógłbym wam powiedzieć więcej.

INSTRUKTOR KO

Mógłby nam powiedzieć więcej.

POETA

Na przyszłość.

INSTRUKTOR KO

Przyszłość.

POETA

Ale nie jestem więc...

INSTRUKTOR KO

Ale nie jest więc...

POETA

Trudno.Nie będzie... Z tym... Mogę powiedzieć w tej chwili, pokazać palcem.

INSTRUKTOR KO

Może pokazać palcem.

POETA

Twarze, które najbardziej... Z których najbardziej mogę coś wyczytać.

INSTRUKTOR KO

Może pokazać... pan... Pan może pokazać palcem twarze, z których może... Yyyy... Najbardziej coś wyczytać.

POETA

Tak.

INSTRUKTOR KO

Pros... To chyba prosimy bardzo.Jeżeli państwo nie mają...

POETA

Więc... Nie chciałbym tego robić... To wyjdzie z moich wierszy...

INSTRUKTOR KO

To wyjdzie samo z pańskich wierszy?

POETA

Dlatego, że powiedzmy w każdym takim odczycie... Jak robię przeważnie w swoim gronie... Mam swoją ofiarę, która... Po pewnym czasie jest załamana absolutnie... Nawet dochodzi do pewnej... Ekstazy nerwowej.

INSTRUKTOR KO

Jakiej?

POETA

Ekstazy nerwowej.

INSTRUKTOR KO

Yyyy... Gdzie?

POETA

Na odczycie. Na odczycie. I...

NSTRUKTOR KO

Aha.

POETA

Kosztuje mnie to sporo zdrowia.

INSTRUKTOR KO

Kosztuje to pana sporo zdrowia.

POETA

Tak... Tak mnie... Taką... Taką. Powiedzmy ja...

INSTRUKTOR KO

Panu weszło w krew?

POETA

...chcę wejść w życie ludzkie, chcę znać ich troski.

INSTRUKTOR KO

Eche...

POETA

Po prostu jakoś... Jakoś zapom... Własnym powiedzmy... Włas... Własnym pisaniem zapobiec

INSTRUKTOR KO

Tak.

POETA

Jakimś kataklizmom powiedzmy. Czy... Czy... Czy nawet moralnej... Moralnemu upadkowi.

INSTRUKTOR KO

Pan chce zapobiec moralnemu upadkowi.No ale to są... Takie sprawy, których...

POETA[Zakasłał]

Przepraszam.

INSTRUKTOR KO

Słucham?

POETA

Przepraszam.

INSTRUKTOR KO

Proszę bardzo. Myślę, że wie pan... To są ... I chyba państwo też myślą, że są to sprawy...[PRZYPADKOWA OWACJA NA SALI]

SŁUCHACZ

Właśnie o takich ludziach, którzy są tutaj u nas... Pragnąłbym żebyśmy ZAINICJOWALI... Dla! Pasażerów znajdujących się na naszym statku! Wieczorek.

POETA

W ramach tego, chciałbym powiedzmy za... Zr... Zrobić coś, czego jeszcze nie było.

INSTRUKTOR KO

Chciałby pan coś, czego jeszcze nie było. Tak?

POETA

Tak.

A potem, już całkiem późno w nocy przeszukując sieć, natrafiam na komunikat Komendy Policji w Warszawie w sprawie zabójstwa Leszka Kowalewskiego:

„W dniu 18 sierpnia 1990 roku w Lesie Kabackim, na przedmieściach Warszawy, znaleziono zwłoki mężczyzny. Na ciele denata naliczono aż 41 kłutych ran. Nie zginął jednak w lesie. Zwłoki zostały tu przez zabójcę podrzucone. Szybko ustalono kim był zamordowany. Był to mieszkaniec śródmieścia Warszawy - Leszek Kowalewski.

Leszek Kowalewski był rencistą. Jego zamiłowaniem – i dodatkowym źródłem utrzymania – było rzeźbiarstwo i aktorstwo. Mieszkał na ulicy Kruczej, niedaleko Placu Konstytucji. W komórce urządził sobie warsztat, który odwiedzało wiele osób. Jak ustalono, pan Leszek miał bardzo szerokie grono znajomych. Pozostawał też w zażyłych stosunkach z kobietą, mieszkającą w centrum Warszawy, którą odwiedzał prawie codziennie. Był częstym bywalcem okolicznych kawiarni. Szczególnie upodobał sobie kawiarnię "Miodek", serwującą miody pitne.

Ostatni raz Kowalewskiego widziano 9 sierpnia 1990 r. Rano w mieszkaniu wypił butelkę wina z mężczyzną, którego personaliów nie udało się ustalić. Później – około 10-ej rano – widziano go w restauracji "Miodek". Późniejszych zdarzeń nie udało się zrekonstruować. Według jednej z hipotez przyjęto, że Kowalewski mógł zastać w niedwuznacznej sytuacji swoją znajomą i że doszło do bójki z jej kompanami. Dlaczego jednak został aż tak zmasakrowany? I jaki – tak naprawdę – był motyw zabójstwa?”

Podobno, podczas kręcenia „Rejsu” poeta zwany „Missisipi” zgubił gdzieś na pokładzie statku „Dzierżyński” płynącego po Wiśle, 44 ręcznie napisane wiersze… Zmęczonemu mijającym tygodniem i jutrzejszą perspektywą rozpoczęcia nowego dnia pracy, nie chce mi się już stawiać pytania: Metafizyka? Fatum?